Gemeente Wijk bij Duurstede sluit 2024 af met tekort, maar boekt ook tastbare resultaten

De gemeente Wijk bij Duurstede presenteert de jaarstukken 2024. Deze geven een financieel en inhoudelijk overzicht van wat er in het afgelopen jaar is gedaan en bereikt. De jaarrekening sluit met een tekort van €0,982 miljoen (inclusief overhevelingen), op een begroting van € 74,5 miljoen aan totale lasten. Net als voorgaande jaren stonden de gemeentefinanciën onder druk. 

De belangrijkste oorzaak blijft de beperkte vergoeding vanuit het Rijk voor taken die gemeenten verplicht moeten uitvoeren, gecombineerd met stijgende kosten, met name in het sociaal domein. Bij de andere beleidsgebieden waarvoor de gemeente verantwoordelijk is, was de begroting toereikend.

De financiële tegenvallers in 2024 zijn, net als in 2023, vooral veroorzaakt door de hoge uitgaven in de jeugdzorg en Wmo. Deze wettelijke taken worden vanuit het Rijk gefinancierd op basis van een vast bedrag, terwijl de werkelijke kosten afhankelijk zijn van de hulpvraag, die in de praktijk complexer en duurder blijkt dan begroot. De gemiddelde maandelijkse kosten per cliënt zijn de afgelopen jaren constant gestegen. Sinds het tweede kwartaal van 2024 is er echter voor het eerst sprake van een lichte daling van de gemiddelde maandelijkse kosten per cliënt.

“We zetten alles op alles om grip te houden op de stijgende zorgkosten,” zegt Hans Buijtelaar, wethouder Financiën, “Dat blijft een stevige opgave, juist omdat een deel van de oplossing buiten onze invloed ligt. Tegelijkertijd zie ik dat we stappen vooruit zetten. In goede samenwerking met onze partners werken we aan een betere balans tussen zorg, verantwoordelijkheid en bekostiging, en daar heb ik alle vertrouwen in.”

Samenwerking en resultaten

Ondanks de financiële uitdagingen zijn in 2024 belangrijke resultaten bereikt, vaak in samenwerking met inwoners en regionale partners. Voorbeelden hiervan zijn:

• De afronding van de restauratie van het monumentale Oude Stadhuis;
• De realisatie van twee zonnevelden langs het Amsterdam-Rijnkanaal, met een gezamenlijke oppervlakte van ongeveer 27 hectare. De hoeveelheid zon op dak in de gemeente nam toe met 30% ten opzichte van 2023;
• De reconstructie van de Zandweg. Door goede afstemming en communicatie bleven de binnenstad en winkels/bedrijven gedurende het hele jaar redelijk tot goed bereikbaar;
• Op 1 januari 2024 is de Omgevingswet ingegaan. Alle bestaande bestemmingsplannen zijn toen automatisch samengevoegd in één tijdelijk Omgevingsplan. Dit tijdelijke plan moet uiterlijk eind 2031 worden vervangen door een definitief Omgevingsplan voor de hele gemeente. Om dat te realiseren is in 2024 begonnen met het opstellen van een plan voor het deelgebied Langbroek. Daarnaast zijn onze systemen aangesloten op het landelijke Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) en is in juli nieuwe software in gebruik genomen;
• Participatie is inmiddels een vast onderdeel van hoe besluiten in onze gemeente tot stand komen. In 2024 zijn inwoners betrokken bij uiteenlopende onderwerpen, verspreid over vrijwel alle beleidsterreinen. Voorbeelden zijn de plannen voor duurzame energie, het Open Sportpark Cothen, de opvang van asielzoekers en de Omgevingsvisie voor het buitengebied.

Daarnaast is er samen met 26 regiogemeenten en de VRU gewerkt aan de ontwikkeling van een nieuwe crisisorganisatie, die per 1 januari 2025 in werking is getreden. Ook zijn de inspanningen voor woningbouw en het behoud van een vitaal Wijk bij Duurstede onverminderd voortgezet.

Toekomst onder druk

Het college heeft een verklaring gegeven over de rechtmatigheid van 2024. De gemeenteraad bespreekt de jaarstukken op 19 juni en neemt naar verwachting op 8 juli een besluit. Vooruitkijkend blijft de financiële situatie zorgelijk. De rijksbijdrage daalt vanaf 2025 en deze daling houdt naar verwachting enkele jaren aan. Dit betekent dat de gemeente ook de komende jaren voor lastige financiële keuzes komt te staan.