Actief ouder worden: Tips om veilig in beweging te blijven

De boodschap van de campagne is kort maar krachtig: Zo lang mogelijk vitaal en veilig thuis wonen. Maar hoe doet u dat? Deze maand richten we ons op het thema ‘bewegen’. De lente is begonnen en steeds meer mensen halen hun fiets weer tevoorschijn. Onze buurtsportcoaches organiseerden fietstochten voor ouderen om Wijk bij Duurstede als doortrapgemeente onder de aandacht te brengen. Dit vond plaats in Cothen, Langbroek en Wijk bij Duurstede. Daarnaast gingen wij in gesprek met Diny van Dam, zij deelt haar ervaringen over het fietsen.

Ouderen fietsen graag en willen graag blijven fietsen, maar ze zijn ook kwetsbaar in het verkeer. Sinds 2022 is de gemeente Wijk bij Duurstede aangesloten bij het programma Doortrappen. Met dit programma wil de gemeente ervoor zorgen dat ouderen langer gezond, sociaal en zelfredzaam zijn. Het programma Doortrappen heeft als doel dat ouderen zo lang mogelijk veilig blijven fietsen.

Het programma is verdeeld over drie dagen. De eerste fietstocht vond plaats in Cothen. Voordat de fietstocht begon, werd uitgelegd waarom het dragen van een helm belangrijk is.

Tijdens de tweede fietstocht in Langbroek bleek dat dit veel indruk had gemaakt. Verschillende deelnemers zijn meteen naar de fietsenwinkel gegaan om een fietshelm aan te schaffen. "Ik kreeg een foto van drie deelnemers die op hetzelfde moment bij de winkel waren om een helm te kopen." vertelt buurtsportcoach Fleur.

Stevig op de pedalen

De deelnemers krijgen veilig fietsen tips

"Fietsen doe ik graag en het lukt nog. Alles wat kan om te bewegen doe ik!" deelt een van de deelnemers. Het is duidelijk dat fietsen een geliefde activiteit is om van de natuur te genieten en in beweging te blijven. Maar hoe kunt u dit zo veilig mogelijk doen? Tijdens de tweede fietstocht in Langbroek deelt ergotherapeut Jorien Henning van Fysiopraktijk Weustink verschillende tips. Tijdens haar presentatie besprak Jorien uitdagingen waar ouderen tegenaan kunnen lopen tijdens het fietsen, zoals moeite met op- en afstappen. "Het opstappen gaat minder soepel," vertelt een deelnemer. "Ik moest zelfs mijn herenfiets inruilen door het opstapprobleem." Ook het omkijken wordt lastiger: “Dit komt door de spieren. Een spiegel is hiervoor de oplossing.” vertelt Jorien. “Wat ik vaak adviseer is dat u even afstapt. Vooral bij een druk kruispunt. Meer dingen tegelijk doen wordt lastiger wanneer u ouder wordt.”

Jorien geeft aan dat het belangrijk is om uw fiets aan te passen. Hiervoor deelt zij de volgende tips:

Kies voor een lage opstap.
Gebruik spiegels als u moeite heeft met omkijken.
Zorg dat u niet op drukke tijden de weg op gaat. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de tijden waarop scholieren van en naar school fietsen.
Draag kleding die opvallend is.
Draag een helm.
Kies voor bredere banden, dit zorgt voor een beter evenwicht.
Laat richtingaanwijzers op uw fiets plaatsen.
Kies voor zijwielen of een driewielfiets.

Elektrische fiets

Wanneer het fietsen lastiger wordt, kunt u ook voor een elektrische fiets kiezen. Vooral als u last heeft met ademen. Het is belangrijk dat u wel uw benen blijft trainen. “Blijf de bovenbeenspieren trainen. Een elektrische fiets is een prachtige uitvinding. Maar u gebruikt de spierkracht in uw bovenbeenspieren een stuk minder. Zet de ondersteuning dus af en toe iets lager om de spieren te onderhouden.” adviseert Jorien. Een andere manier om uw bovenbeenspieren te trainen is het opstaan en gaan zitten vanaf een stoel, zonder uw handen te gebruiken.

Veilig onderweg

Naast de aanpassingen aan de fiets deelde Jorien ook verschillende tips om veilig onderweg te gaan:
Zorg dat u altijd eten, drinken en uw medicatie meeneemt.
Controleer elke maand uw fietsbanden.
Controleer elk jaar uw ogen.
Als u een bril draagt is een monofocale bril aan te raden als u veel beweegt. Hierbij zijn de glazen op één sterkte, dus of voor bijziendheid of voor verziendheid.
Doe nooit uw gehoorapparaat uit. Als u last heeft van ruis, kunt u een band om uw hoofd doen.
Als u last heeft van zadelpijn kunt u een fietsbroek dragen.

Bekijk meer tips van Jorien (pdf, 110 KB)

Bijzondere fietservaring

Ook voor de 73-jarige Diny van Dam is fietsen een geliefde bezigheid. Diny woont in Wijk bij Duurstede en is actief bij de WABO. Na het verlies van haar partner besloot zij haar auto te verkopen. “Wanneer heb ik de auto nou nodig, ik heb zoveel dingen hier in Wijk en omgeving.” vertelt ze. “Toen ik mijn auto verkocht heb ik een hele goede fiets gekocht, samen met mijn vriendin.” Fietsen was altijd al de hobby van Diny. Ze heeft meegedaan aan de Elfstedenfietstocht en verschillende routes van het Zuiderzee pad gefietst. Ook nu gaat ze er nog vaak op uit met de fiets. Samen met haar vriendin is ze naar Limburg en Noord-Holland gefietst. “In Noord-Holland zitten we bij een activiteitengroepje. Iedere dag fiets je zo 60 tot 70 km onder begeleiding van iemand.” Voor sommige stukken pakken ze de trein.

Diny heeft een elektrische fiets. “Ik heb altijd een gewone fiets gehad. Mijn man had een fiets met ondersteuning. Daar heb ik een paar keer op gefietst en dan wil je eigenlijk geen andere meer. Daardoor kun je ook zoveel fietsen, je hebt ondersteuning.” Om haar benen te blijven trainen probeert ze haar fiets wel altijd op de laagste stand te houden. De auto mist ze niet. “Ik heb een OV-kaart en daar kan ik alles mee. Als ik een auto nodig heb, dan huur ik er een.”

Tot nu toe heeft Diny nog geen aanpassingen aan haar fiets gedaan. Ze heeft wel een makkelijke instap. “Mijn eis toen ik mijn fiets kocht was dat hij elektrisch was en hij lekker moest fietsen. Ik raad het altijd aan om een testrondje te doen.”

Met de juiste voorbereiding en aanpassingen kunt u dus veilig blijven genieten van het fietsen. Bewegen is niet alleen goed voor de gezondheid, maar ook voor het welzijn en de kwaliteit van leven op lange termijn.

Wilt u meer in beweging komen?

Op 22, 23 en 24 april kunt u meelopen tijdens de wandel 3 daagse. Deze is voor 55+ers, en er zijn verschillende afstanden mogelijk (300 meter, 2 kilometer of 5 kilometer).

Op 24 april zal er voor het wandelen een gezondheidsmarkt plaatsvinden. Ook wanneer u minder goed ter been bent of in een rolstoel zit bent u van harte welkom. Meer informatie vindt u op de website van de WABO.