januari 2024: Van Vliet Duurzaamhout
‘Hakhout zoals de kastanje als duurzaam alternatief voor tropisch hardhout’
Een innovatief bedrijf met een product uit de oudheid, altijd hernieuwbaar en dat vlakbij huis. Algemeen directeur Ernst-Jan Damen vertelt over Van Vliet Duurzaamhout in Cothen. ‘Wat biedt de natuur, wat kunnen we daarmee maken?’
Schuttingen, klaphekjes, padverlichting, buitenmeubilair: het assortiment van Van Vliet Duurzaamhout is breed
Het maakt duurzame producten van hout van kastanjes, maar ook van eiken, douglas, lariks en robinia. Van Vliet levert onder andere aan hoveniers, aannemers, dierentuinen, natuurorganisaties en campings. Steeds vaker staan grotere projecten op de planning. Bij Vakantiepark Het Grote Bos in Doorn dacht Van Vliet mee over de ontwikkeling van het nieuwe entreegebouw, met als thema ‘buiten naar binnen brengen’. Boomstammen van kastanjehout dragen het dak van de constructie, zowel aan de buitenkant als in het gebouw. Het past in de bosrijke omgeving.
Pionier op het gebied van duurzaam hout
Ernst-Jan Damen is mede-eigenaar en algemeen directeur van Van Vliet Duurzaamhout, gevestigd op het industrieterrein in Cothen. Van Vliet begon in de jaren ’90 als pionier op het gebied van duurzaam hout. Ernst-Jan: “Cees van Vliet signaleerde 30 jaar geleden dat natuurorganisaties een milieuvriendelijk alternatief voor palen en omheiningen zochten, niet-geïmpregneerd en niet van tropisch hardhout. In Frankrijk vond Van Vliet kleine leveranciers, die de oeroude methode van kastanje hakhout levend hadden gehouden.” Al vanaf de start komt al het hout dat Van Vliet levert uit duurzaam beheerde bossen binnen Europa.
Duizend jaar duurzame houtoogst
“Het hakhout van de tamme kastanje is prachtig materiaal”, vervolgt Ernst-Jan. “Bosbouw is een lang proces. In het geval van tropisch hardhout helemaal: 500 jaar oude bomen worden gekapt en vanuit de Amazone naar Nederland vervoerd. Dat is een enorme belasting voor natuur en milieu. Kastanjehout heeft een heel ander traject. Wat kastanjehout extra duurzaam maakt, is dat het al decennialang afkomstig is uit hakhoutculturen. Bij deze vorm van bosteelt worden kastanjebomen om de vijftien tot twintig jaar vlak boven de grond gekapt. Vrijwel direct daarna groeien er vanuit de stronk nieuwe scheuten uit, die zich opnieuw ontwikkelen tot volwaardige bomen.”
Het hakhoutbeheer is al vanaf de Romeinse tijd bekend. Van sommige Italiaanse stronken wordt inmiddels al duizend jaar geoogst. Ernst-Jan: “Neem een schapenhekje, dat gaat gemiddeld 15 jaar mee. In die tijd groeit ook een nieuwe stam aan waarvan een nieuw hek gemaakt kan worden. Daarnaast zien we, anders dan in reguliere productiebossen, meer biodiversiteit. De Franse, Engelse en Italiaanse bossen waar ons hout vandaan komt zijn gemengd: eik, kastanje, hazelaar noem maar op, allemaal door elkaar.”
Eikenhout voor binnenkozijnen
Het belangrijkste is volgens Ernst-Jan: “Stem je hout af op de toepassing. Een generatie geleden was tropisch hardhout nog de standaard voor binnenkozijnen. Dat is nergens voor nodig. En het hardhout dat je buiten gebruikt hoeft niet van de andere kant van de wereld te komen. Goed Frans eikenhout is een prima alternatief. Bij alles wat we doen bedenken we: Wat biedt de natuur, wat kunnen we daarmee maken? Gelukkig komen we deze mentaliteit in de bouw steeds vaker tegen.”
‘Als je weet met wie je werkt en verstand hebt van wat je doet, kun je waarmaken wat je belooft.’
“Onze producten zijn herkenbaar in het landschap”, merkt Ernst-Jan op. “We werken met de natuur, levend materiaal. Voor mij betekent dat ook dat duurzaamheid op andere vlakken van de bedrijfsvoering ons speerpunt is. Onbehandeld hout wordt op een ecologische manier geverfd. Kleurstoffen hebben een natuurlijke bron, van een partner uit Zweden. We gaan altijd voor kleinschalige samenwerkingen waarbij de lokale werkgelegenheid gestimuleerd wordt. We betalen leveranciers een eerlijke prijs. Dat past bij onze organisatie: als je weet met wie je werkt en verstand hebt van wat je doet, kun je waarmaken wat je belooft.”
Dit principe geldt ook voor de band met onze gemeente: alle twintig vaste medewerkers komen uit de buurt. Van Vliet Duurzaamhout sponsort sportclubs en de kinderboerderij. Ze werken samen met Natuurlijk Heel Leuk, geven gastlessen op scholen als De Windroos en het Revius. Er is voldoende ruimte op kantoor en in de werkplaats voor stagiairs. En als ze leveranciers mee uit eten nemen, doen ze dat altijd in de buurt, liefst bij een restaurant dat ook lokaal inkoopt.
Het eigen kantoor richt Van Vliet zo circulair mogelijk in
“Er staan nu opgeknapte, tweedehands Gispenbureaus. Om goed te functioneren hoeven meubels niet nieuw te zijn, maar gewoon degelijk. Op weg naar de circulaire toekomst van onze organisatie doet een student nu onderzoek naar nog meer duurzame mogelijkheden. Zo wordt ons resthout gebruikt voor onder andere vogelhuisjes en insectenhotels.”