Blog burgemeester Iris Meerts
12-01-2024: Een gezellige jaarwisseling met veel vuurwerk
Tegen het einde van de middag fietste ik op 31 december met een goed gevoel naar huis. Ik had net een laatste briefing gehad met het team van politie, brandweer, jongerenwerk, handhaving en andere medewerkers van de gemeente. Deze kanjers zouden tijdens de jaarwisseling stand-by staan. Zij waren goed voorbereid op hun taken, mocht er in de gemeente iets gebeuren. Voor mij als burgemeester is zo’n nacht altijd spannend, want het risico op calamiteiten ligt dan extra op de loer. Daar hoeft geen opzet bij in het spel te zijn, want een ongelukkig terecht gekomen vuurpijl kan al brand veroorzaken. Dat gebeurde die nacht overigens ook.
Gelukkig verliep de jaarwisseling bij ons rustig en gezellig en raakte niemand gewond. De hulpdiensten konden gewoon hun werk doen en de politie had in onze gemeente niet zoveel te doen. Daar ben ik blij mee. Zo hoort het. Wel werd er (in aanloop naar en) tijdens de jaarwisseling veel en zwaar vuurwerk afgestoken. Waar mogelijk zijn onze handhavers daar op afgegaan. Zij kunnen alleen boetes uitdelen bij heterdaad en als zij op een melding afkomen, is de vogel vaak al gevlogen. In de laatste maanden van het jaar is de politie extra alert op signalen van vuurwerkbezit en -opslag. In dit kader is een aantal woningen bezocht en zwaar vuurwerk in beslag genomen.
Kosten door vuurwerk
Een flinke tegenvaller volgde begin januari. Ik hoorde het schadebedrag, dat in aanloop naar en tijdens de jaarwisseling bij ons was ontstaan: € 7.529. Enkele tientallen prullenbakken, depodogs en verkeersborden zijn onbruikbaar geworden, zelfs bakken die van tevoren waren afgesloten. Bij de vernielingen werd vaak zwaar, illegaal vuurwerk gebruikt. Het schadebedrag is veel hoger dan in de afgelopen jaren. Dit geld besteden we liever aan andere doelen. En hoe je het ook wendt of keert: uiteindelijk betalen u en ik via de gemeentelijke belastingen mee aan het schadeherstel.
Over vuurwerk kunnen we een flinke boom opzetten. De één heeft een huisdier en is hartstochtelijk tegenstander. De ander vindt het een mooie traditie met Oud en Nieuw en is overtuigd voorstander. Voor allebei valt wat te zeggen. En uiteindelijk mág je ook siervuurwerk afsteken op 31 december vanaf 18.00 uur tot 1 januari 02.00 uur. Zwaar vuurwerk is verboden en sinds 2020 mag je ook geen rotjes, vuurpijlen en Chinese matten meer kopen, vervoeren en afsteken. Doe je dat wel, dan ben je strafbaar.
Veiligheidsrisico’s en schade
Het is niet moeilijk om aan illegaal vuurwerk te komen, dat weet ik ook wel. Maar bent u zich ervan bewust dat u, op het moment dat u illegaal vuurwerk bestelt en opslaat, onschuldige omstanders, pakketbezorgers, buurtbewoners en huisgenoten in gevaar brengt? Afgelopen jaarwisseling zijn er 367 slachtoffers gevallen door vuurwerk, onder wie twee dodelijke. Daarnaast zorgt zwaar vuurwerk voor brand in huizen, auto’s en containers. En voor heel veel schade.
Aan vuurwerk zijn altijd risico’s verbonden, maar illegaal vuurwerk betekent meer risico’s. Het afsteken van illegaal vuurwerk is zelfs linke soep: er zit geen Nederlandse handleiding bij, er kan teveel kruit in zitten en de knal kan te hard zijn. Daarbij kan knalvuurwerk een strijkkopje hebben, net als bij lucifers. Of het lontje is te kort, waardoor er onvoldoende afstand is bij de ontsteking. Je eigen veiligheid en die van anderen loopt daarbij gevaar.
Zwaar vuurwerk maakt meer kapot dan ons lief is
Uiteraard evalueren we de jaarwisseling met alle partners en kijken we wat we kunnen doen om schade te voorkomen. Zo gaat de politie filmpjes maken om basisschoolkinderen voor te lichten over de risico’s van (illegaal) vuurwerk. Ook gaat een wijkagent bij enkele scholen op bezoek. Uiteraard blijft de politie alert op vuurwerkopslag en voortijdig afsteken, samen met onze handhavers. De buitendienst gaat kijken of ze nog meer prullenbakken van tevoren kan afsluiten.
U kunt ons helpen om schade door vuurwerk te voorkomen. Hoe? Door het niet te kopen, te bewaren of af te steken. Door met uw kinderen, buren en vrienden in gesprek te gaan over de risico’s die (zwaar) vuurwerk met zich meebrengt. En over de schade die vuurwerk aan kan richten bij mensen, dieren en (publieke) eigendommen. Willen we die risico’s en schade accepteren? Wegen ze op tegen de vreugde die vuurwerk brengt?
Ik wens u een spetterend 2024
Of u nu genoten heeft van het vuurwerk of niet, ik hoop dat u fijne feestdagen en een goede jaarwisseling hebt gehad. En dat we volgend jaar Oud & Nieuw vieren zonder zwaar vuurwerk, zonder vuurwerkslachtoffers en zonder schade. Moeilijk? Welnee, dat hebben we zelf in de hand.
Ik wens u en allen die u liefhebt een spetterend, gezond en gelukkig nieuwjaar toe.
Iris Meerts
burgemeester
Precies wanneer je denkt dat alles rustig is, kan het leven onverwacht een andere wending nemen. Zoals dat ene telefoontje dat afgelopen week mijn leven even stilzette. Aan de andere kant van de lijn hoor ik de stem van mijn moeder van 76. Ze vertelt dat ze gisteravond al haar sieraden, pinpas en pincode vrijwillig heeft meegegeven aan een man die haar kwam 'behoeden' voor fraude. Ik houd mijn adem in en vraag haar wat er is gebeurd. Met horten en stoten begint ze te vertellen.
's Avonds even na acht uur rinkelt bij mijn moeder de vaste telefoon
Aan de andere kant van de lijn stelt een man zich voor als medewerker fraudezaken van de bank die haar spaargeld beheert. Op zorgelijke toon vertelt hij dat er een ongebruikelijke transactie heeft plaatsgevonden op haar bankrekening. Er is geld van Antwerpen naar Litouwen overgemaakt. Om verdere acties van cybercriminelen te voorkomen, adviseert hij haar om al haar spaargeld over te maken naar haar rekening courant.
Diezelfde avond laat belt een man aan bij haar voordeur
Hij komt haar pinpas en pincode ophalen. In de tussentijd heeft mijn moeder haar spaargeld naar die rekening overgemaakt. De man wijst haar op haar daglimiet en stelt voor dat ze de (echte) bank belt om die te verhogen, zodat al haar spaargeld veiliggesteld kan worden. Mijn moeder neemt dit advies aan en belt met haar bank. Maar de bankmedewerker werkt niet mee. Hij vertelt haar dat er opeens een hoog bedrag is overgeboekt. Hij benadrukt dat zij, gezien haar leeftijd, kwetsbaar zou kunnen zijn voor diefstal.
Ondanks dat mijn moeder hem bleef vragen om de opnamelimiet te verhogen, stelt de bankmedewerker voor dat ze er eerst een nachtje over slaapt. Hij zegt: "mevrouw, nu bent u boos op mij. Maar misschien bent u me morgen wel dankbaar dat ik niet aan uw verzoek heb voldaan." En daar krijgt hij gelijk in.
De bedrieger doet mijn moeder een verrassend aanbod
Hij biedt mijn moeder een gratis inboedelverzekering aan als bescherming tegen cybercriminelen die 'mensen zomaar van hun spullen ontdoen'. Een voorwaarde is wel dat hij een overzicht van foto’s krijgt van de waardevolle spullen die zij in huis heeft. Dit is nodig om de verzekering voor haar te regelen. Mijn moeder, zich niet bewust van de valstrik, geeft hem al haar sieraden. Zelfs de ringen en armbanden die ze op dat moment om heeft, geeft zij mee 'om er foto's van te laten maken'. Als ze rond half 1 in bed ligt, bedenkt zij zich dat de cybercriminelen, die ze dacht te ontwijken, haar zojuist hebben beroofd van haar sieraden en geld.
Dit soort situaties kan iedereen overkomen
Criminelen zetten een dringende en dreigende situatie neer, die er in werkelijkheid niet is. Zij doen dit om stress te veroorzaken. Door stress werkt ons denkvermogen minder goed en nemen we minder logische beslissingen. Daaropvolgend spelen de criminelen de reddende engel. Zo winnen zij je vertrouwen. Daardoor kan het gebeuren dat je een volslagen onbekende zomaar dure spullen meegeeft.
Na deze ervaring durft mijn moeder haast niet meer de telefoon op te nemen. En dat is heel begrijpelijk. Maar wat werkt, is om in crisissituaties ‘afstand’ te bewaren en tijd te kopen. Even de bank bellen om te controleren of het waar is wat er wordt beweerd.
Overkomt het u? Doe dan aangifte bij de politie
Aangifte doen is dé manier om deze cybercriminelen te stoppen. De afgelopen weken zien we dat oudere inwoners van onze gemeente best vaak slachtoffer zijn van dit soort pinpasfraude. Laten we samen zorgen dat dit stopt. Bewaar uw kalmte en neem contact op met uw bank. En praat erover. Dat is niet makkelijk als dit je overkomt, maar het is niet iets om je voor te schamen.
Iris Meerts
burgemeester
Als burgemeester ben ik trots op ons prachtige buitengebied en onze agrarische ondernemers. Helaas is het buitengebied ook kwetsbaar voor *ondermijning en criminele activiteiten. Ik maak me daar zorgen om, want als burgemeester ben ik onder andere verantwoordelijk voor een veilige leefomgeving. Steeds vaker krijgen we signalen dat het buitengebied criminelen aantrekt die er illegale activiteiten willen ontplooien. Om gevoel te houden bij wat er speelt in ons buitengebied spreek ik veel mensen.
Vandaag drink ik een kopje koffie met Bert Merkens. Hij is sinds 1999 vastgoedmakelaar in de buitengebieden van de Krommerijnstreek en de Heuvelruggemeenten. Met zijn agrarische achtergrond was hij lange tijd werkzaam als belangenvertegenwoordiger binnen de Land en Tuinbouw Organisatie Nederland (LTO) en het waterschap. Ik ben benieuwd naar zijn expertise en inzichten in hoe we criminele activiteiten in ons buitengebied kunnen voorkomen.
Kunt u uitleggen wat ondermijning in het agrarisch buitengebied is?
“*Ondermijning in het buitengebied is een breed begrip. Het gaat over criminele activiteiten die niet zo opvallen, omdat ze zich afspelen rond de diensten en huisvesting van gewone, vaak boerenbedrijven of loodsen. Drugslabs en drugsdumpingen zijn bekende voorbeelden. Maar ook arbeidsuitbuiting of het geven van onderdak aan arbeidsmigranten onder slechte omstandigheden zijn zaken die voorkomen.”
Wat is uw ervaring met ondermijning in het buitengebied binnen onze gemeente?
“Al meer dan 30 jaar ben ik in gesprek met agrariërs in de gemeente Wijk bij Duurstede over ondernemerschap en vastgoed. Gelukkig zijn drugslabs of -dumpingen nog niet voorgekomen. Maar we blijven ons ervan bewust dat iedereen slachtoffer kan worden van deze vorm van criminaliteit. Landelijk gezien is vooral het dumpen van drugs in het buitengebied een veelvoorkomend probleem. Daarom vragen we in onze gesprekken om alert te blijven op verdachte personen of voertuigen. Criminelen maken ook misbruik van bewoners in het buitengebied die niet zelfredzaam genoeg zijn of het financieel slecht hebben. Sociale controle is daarom erg belangrijk.”
Heeft u tips? Waar kan een verhuurder op letten als hij verkeerde bedoelingen wil herkennen?
“Als je een ruimte zou willen verhuren, is het belangrijk om eerst te kijken of dat mag volgens het bestemmingsplan. Als dat mag en er zijn geïnteresseerde huurders dan zal je deze moeten ''screenen''.
Check eerst openbare bronnen zoals Google, de Kamer van Koophandel en het Kadaster. Daarnaast is een stukje gezond verstand belangrijk. Want waarom zou een huurder vanuit een andere gemeente naar jouw locatie komen om te huren? Ook is het belangrijk om goede afspraken te maken. En leg die afspraken vast in een huurcontract. Vraag de huurder een aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten en vraag om een kopie daarvan.
We zien zo vaak dat er geen afspraken vastliggen en dat juist daardoor problemen ontstaan. Kwaadwillenden betalen het liefst in contanten en weigeren vaak om borg te betalen.
Mijn advies is om nooit contante betalingen aan te nemen en minimaal 3 maanden borg. Neem in het huurcontract op dat de verhuurder een keer per maand de verhuurde ruimte mag bezoeken. Dat betekent dat je als verhuurder een reservesleutel hebt van de ruimte. Dan kun je altijd naar binnen. En leg vast dat de huurder niet zelf het slot mag vervangen. Maken de huurders gebruik van gezamenlijke gas-, water en elektriciteitsleidingen? Zorg dan voor tussenmeters die in het zicht liggen. Dat verkleint de kans op illegaal stroomverbruik.”
Terwijl ik terugfiets naar mijn kantoor laat ik het gesprek met de heer Merkens nog eens rustig op mij inwerken. Zijn inzichten maken duidelijk dat we als gemeente moeten blijven werken aan het bewustzijn op dit onderwerp. En dat we alle hulp kunnen gebruiken bij het signaleren van criminele activiteiten. Heeft u het vermoeden dat het ergens niet pluis is? Meld dit dan bij de politie via 0900-8844 of via de website Meld Misdaad Anoniem (MM).
Iedereen kan slachtoffer worden van ondermijning, daar hoef je je niet voor te schamen. Alleen samen kunnen we criminele organisaties stoppen. Helpt u ook mee om onze gemeente veilig, leefbaar en prachtig te houden?
Iris Meerts
Burgemeester
Ik fiets langs de prachtige historische gebouwen van onze stad, een brutale tulp die boven het gras uitschiet laat mij weten dat het voorjaar begonnen is. Wij wonen in een gemeente vol charme en karakter. Maar wat onze gemeenschap pas écht bijzonder maakt zijn de mensen die hier wonen.
Nog maar een paar gezellige straatjes voordat ik er ben. Ik parkeer mijn fiets tegen een gebouw dat in schril contrast staat met de gebouwen waar ik zojuist langsfietste. Het is de voormalige squashhal die al enige tijd met pensioen is en nu een belangrijke taak gaat vervullen. Hij gaat namelijk dienen als onderkomen voor de Wijkse oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne. Je leest er niet meer dagelijks over in de krant, maar door de aanhoudende oorlog komen er nog steeds vluchtelingen naar Nederland. De mensen die een onderkomen hadden bij gastgezinnen, gaan daar nu zoetjesaan weg. Voor de gemeente is het best een lastige puzzel om al deze mensen onderdak te geven. Daarom zijn we blij met het aanbod van de squashhal.
Om de squashhal bewoonbaar te maken moest er veel werk verzet worden
Het is altijd de vraag hoeveel steun je kunt verwachten om zoiets voor elkaar te krijgen. Maar in Wijk is dat geen probleem. Inwoners doneerden veel spullen en een groep vrijwilligers leverde hun tijd en inspanning om die spullen te sorteren, uren achtereen bedden en kasten te monteren en de hal bewoonbaar te maken. En dat terwijl wij elkaar thuis na 1 ‘Ikeakastje’ al in de haren vliegen! De jongste vrijwilliger van 13 jaar wist met zijn vader van aanpakken. Ze kwamen samen een vrijdagavond helpen klussen. De inzet van deze jongen is een inspiratie voor ons allemaal.
Onder het genot van een hapje en een drankje bedank ik de vrijwilligers voor hun geweldige inzet. Ik vraag hen wat hen drijft. Allemaal zijn ze blij om iets te kunnen doen voor deze dankbare, bescheiden mensen die uit een verschrikkelijke oorlogssituatie komen. Ideaal is het natuurlijk niet, wonen in een voormalige squashhal. (Ik zie het al voor me: een makelaar die er reclame voor maakt. ”De authentieke kenmerken zijn nog aanwezig”. Wat zoveel betekent als “de afdrukken van de ballen staan nog op de muur”.)
En toch heeft deze groep vrijwilligers het voor elkaar gekregen om er samen met de nieuwe bewoners een comfortabel ‘thuis’ van te maken. En dat vervult mij met trots.
Ik stap naar binnen en voel me meteen op mijn gemak
Samen met de vrijwilligers en de Oekraïense vluchtelingen die er inmiddels wonen sta ik stil bij de onbaatzuchtige steun die wij gekregen hebben. Ik houd van onze stad en dorpen en ik ben gelukkig niet de enige. Er zijn zoveel mensen die de stad koesteren en er alles aan doen om het hier nóg fijner en beter te maken. Het hart van onze stad? Dat zijn onze vrijwilligers!
Ik trek de deur achter me dicht. Het is nog donker als ik het huis uit ga om te beginnen aan de werkdag. Op mijn telefoon check ik nog even de wijzigingen in mijn agenda. Met een lichte ‘plof’ valt de deur in het slot. Haast automatisch pak ik mijn sleutels en draai de deur verder dicht. Ik denk aan het donkere dagen-offensief dat we samen met de politie uitvoeren, om mensen te waarschuwen voor inbrekers. ‘Doe altijd je deur op slot en laat het licht aan als je wat langer weggaat!’ luidt het advies. Eerlijk gezegd doe ik dat ook niet altijd, maar ik weet uit de inbraakcijfers dat het helpt. Dus ik probeer er zo goed mogelijk op te letten.
Als burgemeester ben ik verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid in onze gemeente
Vreemd eigenlijk, dat we allemaal weten hoe we inbraak kunnen voorkomen terwijl dat bij online ‘inbraak’ veel minder het geval is, bedenk ik me als ik later op de fiets zit. We zien dat de ‘traditionele’ vormen van criminaliteit, zoals woninginbraak en zakkenrollen, afnemen terwijl de cybercrime stijgt. Cybercrime is een verzamelnaam van criminaliteit die gepleegd wordt via computers, telefoons of smartwatches. Ook hacks en DDoS-aanvallen vallen eronder.
Cybercrime, oftewel computercriminaliteit, is de nieuwe ‘woninginbraak’
En cybercrime is een meerkoppig monster. Nauwelijks twee jaar geleden lagen de parkeersystemen en websites van gemeente Den Haag plat door zo’n aanval. Vorig jaar zomer werd een grote berg data gestolen van de gemeente Buren, aan de overkant van de Lek. Het is een nachtmerrie voor elke organisatie. Eigenlijk is het risico overal aanwezig waar digitaal gecommuniceerd wordt. Ook bij zoiets simpels als een emailbericht. Zo kwam ik er laatst achter dat een emailadres met mijn naam gebruikt werd om mensen over te halen om clandestien geld over te maken. In uw omgeving zijn vast ook mensen te vinden, die slachtoffer zijn geworden van fraude via WhatsApp, Marktplaats of telefoontjes van nep-bankmedewerkers. Het zijn vaak heel nare verhalen. En het naarste is: je hebt geen idee meer wie en wat je kunt vertrouwen.
De mens als belangrijkste factor in het voorkomen van cybercriminaliteit
Lege bankrekeningen, gestolen identiteiten en beschadigd vertrouwen zijn slechts een paar onaangename gevolgen van een cyberaanval. Heel dichtbij komt het, als je zelf wordt benaderd door je ‘kind’ dat opeens een nieuwe telefoon lijkt te hebben en direct geld nodig heeft. Voor je het weet, ga je erop in en ben je je geld kwijt. Dat is een heel nare ervaring. Het is dan ook niet zo vreemd dat wie dat overkomt, geen aangifte doet. Mensen zijn geschrokken, voelen zich soms naïef en schamen zich. Toch is aangifte doen belangrijk in de strijd tegen cybercrime. Het helpt de politie en de gemeente om een beeld te krijgen van de omvang van deze vorm van criminaliteit en de inzet die nodig is, bij het opsporen van daders en – last but not least – bij het ondersteunen van slachtoffers. Doet u dus alstublieft aangifte!
Zijn we dan helemaal weerloos tegenover cybercriminelen? Zeker niet. Door goed op te letten bij berichten die we niet helemaal vertrouwen en niet zomaar te klikken op hyperlinks, kun je al heel veel ellende voorkomen. Daarnaast is het belangrijk om altijd de laatste software updates te downloaden en te werken met meerstapsverificatie. We kunnen zelf veel doen in de strijd tegen cybercriminaliteit. Niet de computer, maar de mens is de belangrijkste factor in het voorkomen ervan.
Hoe zit dat?
Cyberveiligheid is in de meeste gevallen niet technisch of ingewikkeld. Het is vaak de nalatigheid of onwetendheid van mensen die ellende veroorzaken. Criminelen weten dat. Daarom schieten ze ‘met een schot hagel’ in de hoop dat er altijd wel iemand intrapt. En dat zijn mensen zoals u en ik. Het bekendste voorbeeld is de phishing mail. Als je op zo’n mail klikt, kan er malware op de systemen komen die vertrouwelijke informatie onderschept. Ongemerkt heb je een ‘inbreker’ binnengelaten.
Laten we samen strijden tegen deze vorm van criminaliteit
Het moge duidelijk zijn dat cyberaanvallen rampzalig kunnen zijn. Voor bedrijven en gemeenten, maar ook voor u als persoon. En omdat het meerkoppige monster overal op de loer ligt en iedereen kan treffen, moeten we allemaal beter worden in het herkennen en voorkomen van cybercrime. Daar helpen we u graag bij.
Interactieve voorlichtingsavond op 9 februari over digitale veiligheid en ondermijning
Op 9 februari bent u van harte welkom op de interactieve voorlichtingsavond. Verschillende experts vanuit o.a. de politie geven antwoord op vragen over onder andere digitale criminaliteit. ‘Waar kan ik melding maken en hoe bescherm ik mijzelf?’ De bijeenkomst is in het Huis van de Gemeente. De avond start om 19.00 uur en duurt ongeveer tot 21.00 uur. Ik kijk ernaar uit u daar te zien.
Hopelijk draait u daarna niet alleen uw huisdeur op slot, maar staat u ook even stil bij het afsluiten van uw digitale voordeur.
Als vijfjarig meisje vond ik het Sinterklaasfeest machtig mooi. De spanning die ik voelde als Sint en zijn Pieten weer in het land waren, was aangenaam en tegelijk bloedstollend. De Sinterklaasliedjes, de lekkernijen, de prachtige versiering… het was een magische tijd. Elke ochtend liepen mijn tweelingbroer en ik op blote voeten heel vroeg naar de woonkamer, waar onze schoenen voor de potkachel stonden. Het koude zeil namen we voor lief. Altijd was het een verrassing of en wat er in onze schoen zat.
Niet alleen onthalen, maar ook uitzwaaien
Zo enthousiast als Sinterklaas en zijn Pieten in Nederland worden onthaald, zo stil vertrekt hij op 6 december doorgaans weer. Niemand zwaait de goedheiligman uit, niemand wenst hem een goede terugreis, niemand bedankt hem voor zijn bezoek. Dat vond ik als kind altijd maar vreemd. Toen ik in deze gemeente kwam wonen, was ik dan ook blij verrast om te horen dat dat in Wijk bij Duurstede heel anders gaat. Hier worden de Sint en zijn Pieten ‘gewoon’ uitgezwaaid. Zo hoort het!
Het was een prachtige intocht
Op zaterdag 19 november arriveerde Sinterklaas eindelijk weer in de Stadshaven van Wijk bij Duurstede. Er glooide een prachtig zonnetje en dat verzachtte de ijskoude wind een beetje. Alle kinderen stonden dik ingepakt en vol verwachting uit te kijken naar de boot waarmee Sint zou arriveren. De goedheiligman kwam niet alleen; hij had zoveel Pieten bij zich, dat ook het vikingschip en sleepboot Bia moesten bijspringen.
Als burgemeester had ik het voorrecht om Sint in onze mooie gemeente te mogen verwelkomen, samen met heel veel moeders, vaders, opa’s, oma’s en natuurlijk al die blije kinderen. Ook in Cothen en Langbroek was de intocht weer een prachtig feest. Bij iedereen zag ik het vuurtje van het Sinterklaasfeest in de ogen. Het voelde als de mooiste intocht in jaren.
De kracht van Sinterklaas
Er is geen activiteit waarbij het zo duidelijk is, dat we allemaal op zoek zijn naar datzelfde vuurtje. Volgens mij is dat de kracht van Sinterklaas. Sinterklaas is geen eenmansbedrijf, Sinterklaas is een gezamenlijke ‘onderneming‘ die draait op een gigantische hofhouding van vrijwilligers, sponsoren en (groot)ouders. Een onderneming die al maanden in voorbereiding is en waarin door velen veel werk wordt verzet. Dat resulteerde in een intocht waar we trots op mogen zijn!
De komende weken kunt u volop genieten van de Sint
Het eigenWijks Sinterklaasjournaal verzorgt uitzendingen via Facebook, hun eigen website en Regio90, en Kasteel Duurstede is op 26 november te bezoeken als Sinthuis. Op 6 december zwaaien we Sinterklaas uit vanuit Kasteel Duurstede naar de haven, waar we hem afgelopen zaterdag met veel gejuich hebben binnengehaald. Het worden vast weer magische dagen.
Langs deze weg wil ik alle vrijwilligers, sponsoren, scholen en veiligheidspartners hartelijk danken voor hun bijdrage aan het Sinterklaasfeest. Ik wens u een fijne tijd toe!
Iris Meerts
burgemeester
Afgelopen week bracht ik een bezoek aan de Oekraïense mensen die tijdelijk in het voormalige Viveste-kantoor in Wijk bij Duurstede wonen. In de afgelopen tijd is het pand met inzet van vele vrijwilligers prachtig verbouwd naar woonruimte. De Rotary leverde de bedden en de Vluchtelingenwerkgroep doet de begeleiding. Inmiddels zijn de Oekraïners zo 'ingeburgerd' dat ze heel veel zelf doen en volgende week (weer) naar school of aan het werk gaan.
Ik werd door alle 16 bewoners opgewacht in de versierde huiskamer met heerlijke zelfgebakken taarten (die ik allemaal moest proeven) en andere lekkernijen
Hoewel de meeste mensen alleen Oekraïens spreken (niet mijn sterkste taal), kwamen we met behulp van de begeleiders, Martine en Corinne, en de vertaalapp toch tot een mooi gesprek. De vluchtelingen vertelden hoe blij ze waren met de hartelijke ontvangst in onze gemeente, met het bloemstuk van de bewoners van de Pepijnhof, de kersen die een inwoonster had gebracht, het werk dat ze mogen doen en de veiligheid die ze hier ervaren. Elke zondag maken ze met z'n allen het hele pand schoon en het ziet er uit om door een ringetje te halen.
De Oekraïners vertelden over hun mannen en zonen aan het front, over angst en verdriet. Ze zongen het Oekraïense volkslied en lieten me de nationale kledij zien. Als uiting van hun dankbaarheid schonken ze me een paar schilderijtjes die ze zelf hadden gemaakt, met zonnebloemen (hun nationale symbool), de Oekraïense en Europese vlag. Het was heel indrukwekkend.
Hun dankbaarheid is natuurlijk bestemd voor u allemaal
Voor de mensen die het pand bewoonbaar hebben gemaakt. Voor de mensen die voor spullen hebben gezorgd. Voor de begeleiders en werkgevers. Voor de mensen die een praatje maken of een kadootje brengen. En dan zijn er natuurlijk ook nog tientallen Oekraïners die al maanden worden opgevangen bij en door mensen thuis. Weet dat onze gasten daar enorm dankbaar voor zijn. Ze voelen zich hier veilig en gewenst. U bent het succes van Wijk bij Duurstede. Heel hartelijk dank!
Ik werd door alle 16 bewoners opgewacht in de versierde huiskamer met heerlijke zelfgebakken taarten (die ik allemaal moest proeven) en andere lekkernijen
Hoewel de meeste mensen alleen Oekraïens spreken (niet mijn sterkste taal), kwamen we met behulp van de begeleiders, Martine en Corinne, en de vertaalapp toch tot een mooi gesprek. De vluchtelingen vertelden hoe blij ze waren met de hartelijke ontvangst in onze gemeente, met het bloemstuk van de bewoners van de Pepijnhof, de kersen die een inwoonster had gebracht, het werk dat ze mogen doen en de veiligheid die ze hier ervaren. Elke zondag maken ze met z'n allen het hele pand schoon en het ziet er uit om door een ringetje te halen.
De Oekraïners vertelden over hun mannen en zonen aan het front, over angst en verdriet. Ze zongen het Oekraïense volkslied en lieten me de nationale kledij zien. Als uiting van hun dankbaarheid schonken ze me een paar schilderijtjes die ze zelf hadden gemaakt, met zonnebloemen (hun nationale symbool), de Oekraïense en Europese vlag. Het was heel indrukwekkend.
Hun dankbaarheid is natuurlijk bestemd voor u allemaal
Voor de mensen die het pand bewoonbaar hebben gemaakt. Voor de mensen die voor spullen hebben gezorgd. Voor de begeleiders en werkgevers. Voor de mensen die een praatje maken of een kadootje brengen. En dan zijn er natuurlijk ook nog tientallen Oekraïners die al maanden worden opgevangen bij en door mensen thuis. Weet dat onze gasten daar enorm dankbaar voor zijn. Ze voelen zich hier veilig en gewenst. U bent het succes van Wijk bij Duurstede. Heel hartelijk dank!
Zomer in Nederland, vakantietijd voor velen! Fijn dat het weer kan: reizen waarheen je maar wilt, zonder dat je vooraf vreest voor een lockdown of andere beperkende maatregelen. Alhoewel het wel of niet doorgaan van geplande vliegreizen ook spanning kan opleveren, maar dat is een ander verhaal.
Zelf heb ik de afgelopen weken actief verschillende gebieden in Europa verkend, bewonderd en er erg van genoten. We hebben bergen beklommen die vooraf haast onbedwingbaar leken. Ik hoop dat uw vakantie net zo fijn was of is. Tegelijkertijd komt de gedachte in me op, dat niet iedereen op vakantie kàn. Er is bijvoorbeeld geen geld voor. De gestegen energie- en levensmiddelenprijzen hakken er flink in. Zo zijn er meer redenen te bedenken, waardoor een vakantie niet tot de mogelijkheden behoort.
Ik denk ook aan onze gasten uit Oekraïne, die wel wat anders aan hun hoofd hebben dan vakantie vieren. Het nieuws over de oorlog in Oekraïne lijkt wat op de achtergrond te raken. Maar voor wie gevlucht is en in angst zit om het lot van geliefden in Oekraïne, geldt dit niet.
Pasgeleden fietste ik tussen Cothen en Langbroek, toen twee tegenstrijdige gevoelens me overvielen
Aan de ene kant de gedachte aan het zinloze van de oorlog, het geweld en de wanhoop, en wat dat met de Oekraïense mensen doet. Hoe gaat het nu ècht met de Oekraïners in onze gemeente? Hoe staan ze er mentaal voor? Hoe kunnen we ze helpen? Tegelijkertijd werd ik blij toen ik dacht aan de kracht en samenwerking van talloze Cothenaren, Langbroekers en Wijkenaren om te helpen in deze crisis. Zij maken voor veel Oekraïners het verschil. Elke dag weer.
Een veilig onderkomen en hulp
We zijn geen grote gemeente, zoals Utrecht bijvoorbeeld. Maar ook bij ons is het woningtekort schrijnend. Toen gevluchte Oekraïners een veilig heenkomen zochten in ons land, stonden spontaan inwoners op en boden hun huis, hun hulp en hun gastvrijheid aan. Ook andere plekken werden geregeld voor kortdurende opvang. Zo kregen onze Oekraïense gasten een veilig onderkomen en hulp bij allerlei dagelijkse zaken, zoals het kopen van een OV-chipkaart en het aanvragen van een burgerservicenummer. Ook vonden vele Oekraïners met hulp van inwoners een baan of konden ze naar school. Zij kregen hierdoor weer zelf regie over hun leven - voor zover dat gaat in hun situatie. Dat biedt hoop.
Ik ben u dankbaar dat u zich onbaatzuchtig inzet voor mensen die u niet eens kent
Zonder uw hulp gaat het simpelweg niet. De gemeente kan dit nooit alleen, dat besef ik heel goed. Het is dankzij onze inwoners dat wij mensen, die op de vlucht zijn voor oorlogsgeweld, kunnen opvangen en op weg kunnen helpen.
En het is nog niet klaar. Net als u zie ik elke dag de beelden op tv van oorlogen - dichtbij of ver weg. En net als u zie ik de beelden van Ter Apel. De opvanglocatie daar kan de instroom van vluchtelingen al maanden niet meer aan. Dat levert mensonterende toestanden op.
Wat we ook vinden van de manier waarop de asielopvang in Nederland is georganiseerd, het gaat om mensen. Mensen die op zoek zijn naar een veilig heenkomen.
Rijksoverheid
Het Rijk gaat gemeenten waarschijnlijk verplichten om, naast Oekraïners en statushouders, ook andere vluchtelingen op te vangen. Dat gaat weer veel van ons vergen, naast alle andere zaken waarvoor we aan de lat staan. Ik wil heel graag weten hoe u hierover denkt. In mijn volgende blog meer daarover. Maar nu hoop ik vooral dat u nog even geniet. Want het is nog niet voorbij die mooie zomer.
Zietsen! Ofwel Zien + fietsen voor het goede doel. Dit vrijwilligersinitiatief wordt jaarlijks georganiseerd door de Wijkse Rotary. Dit jaar gaat de opbrengst naar voorzieningen voor de jeugd en naar hulp aan Oekraïense vluchtelingen in onze gemeente. Twee routes leiden langs het gemeentehuis. Graag ga ik met u in gesprek over wat u beweegt en over onderwerpen die u belangrijk vindt voor de gemeente Wijk bij Duurstede.
Ik doe mee, u ook? Meld u dan snel aan, want de kaarten zijn al bijna uitverkocht.
Over Zietsen
Zietsen is een evenement voor jong en oud. In groepen van tien fiets je langs unieke locaties. Locaties die je wel kent, maar waar je normaal niet naar binnen mag. Je mag bijvoorbeeld een kijkje nemen in de brandweerkazerne, in het waterverkeerscentrum van Rijkswaterstaat (toren) of in de voedseltuinen. Het zijn zo maar een paar voorbeelden van de keuzes die je kunt maken. Bij elke route doe je meerdere unieke locaties aan. Een dag in beweging, met veel gezelligheid, een lunch en gezamenlijke afsluiting op de markt.
Reserveren
Er zijn 20 routes gemaakt, waarbij rekening is gehouden met kinderen. Iedereen kan meedoen. Er zijn nog maar weinig plaatsen in de route waarbij u mij kunt bezoeken. Dat is in route 6. Ook zijn er nog enkele kaartjes beschikbaar voor de routes 2, 5 en 12.
Ga voor meer informatie en inschrijving naar de website van Zietsen.
Graag tot 2 juli!
Eerder schreef ik over de spontane inzet van zovele inwoners en ondernemers voor mensen die uit Oekraïne naar Wijk zijn gekomen. ‘Alle hulp is welkom was het credo’. Daarover blijf ik mijn dank uitspreken. Het is veel, ruimhartig en spontaan gegeven.
Wij zijn inmiddels drie maanden verder. De omvang van de groep die wij in de gemeente opvangen is stabiel op 59 personen. De vluchtelingen zijn opgevangen in gastgezinnen. Er zijn dus nog veel Wijkenaren die zich elke dag inzetten binnen de eigen privésfeer. We noemen dit geen vrijwilligerswerk, maar het is nogal wat om vluchtelingen zo dichtbij toe te laten, met alles wat daarbij komt kijken. En dat 24 uur per dag!
De hectiek van de eerste maanden is ervan af. Waar we in het begin vooral plannen maakten, zijn we ze nu aan het uitvoeren. Afstemming tussen partijen wordt belangrijker en van spontane inzet wordt er nu meer overgeschakeld op professioneel maatwerk. Bijvoorbeeld de verbouwing en inrichting van het oude kantoor van Viveste tot wooncomplex. Een aannemer wordt ingehuurd om het gebouw woon-klaar te maken en vele handige Wijkenaren zijn bezig met de inrichting. Geweldig dat dat zo kan.
Een voorbeeld van zo’n mooie samenwerking zijn de vrolijk gekleurde stoelen, hierboven op de foto. Dit zijn zeker 30 jaar oude robuuste houten stoelen, gedoneerd door Fruitmasters. De heer Van Pommeren heeft eigenhandig de constructie van de poten vernieuwd. Vervolgens hebben vier mensen de stoelen geschuurd en gelakt. Zo kunnen de stoelen weer 30 jaar mee! Ook de coördinatie van dit alles gebeurt door een vrijwilliger.
De laatste weken krijgt de gemeente vanuit verschillende hoeken het signaal dat er behoefte is aan meer coördinatie en afstemming. Denk bijvoorbeeld aan spullen die mensen gul doneren, maar niet nodig zijn. Nee zeggen is geen optie, dat zou ondankbaar overkomen. Dat doen vrijwilligers dan ook niet. Gelukkig komen alle spullen uiteindelijk goed terecht bij een goed doel. Makkelijker is het, om eerst te checken aan welke spullen behoefte is. Dat kan via de website Rotary Wijk bij Duurstede.
Wilt u niet alleen spullen geven maar ook aandacht en tijd? De Vluchtelingenwerkgroep Wijk bij Duurstede is dringend op zoek naar vrijwilligers! Ze zoekt onder meer een maatschappelijk begeleider. Dat is iemand die vluchtelingen helpt met het opbouwen van een nieuw bestaan in Wijk bij Duurstede. Hij of zij biedt ondersteuning bij de integratie in de Wijkse samenleving in brede zin en is ook behulpzaam bij het regelen van tal van praktische zaken. Is dat iets voor u? Kijk voor meer informatie over wat u kunt betekenen voor de Oekraïners, op de website van Vluchtelingenwerkgroep Wijk bij Duurstede. Alvast heel veel dank!
Het zal je maar gebeuren: op de vlucht voor oorlogsgeweld terechtkomen in een nieuw land. Met een andere taal, ander eten en andere gewoontes. Met de zorgen over wie en wat je hebt achtergelaten voortdurend in je achterhoofd. In deze blog wil ik het hebben over de ‘landing’ van vluchtelingen in onze gemeenschap. Over wat die landing vraagt van mensen - zowel van mensen die hier aankomen als van mensen die hen ontvangen.
Gisteren sprak ik met Ivanna, een Oekraïense vrouw van begin dertig, die samen met haar zoontje en moeder naar Nederland is gevlucht. Zij werkt sinds kort bij café-restaurant De Engel. Ik sprak ook met Herman Steijger, haar buddy vanuit de Vluchtelingenwerkgroep, en Marjolein van der Horst, haar werkgever.
We spraken af bij De Engel. Het terras was net open. In de voorkamer van De Engel hadden we zicht op het terras en de Markt. En op de vrede, rust en veiligheid die van onze mooie stad uitgaat. Ivanna vertelde haar verhaal en het greep me aan. Ik ontmoette een vrouw, een moeder, een dochter, die had moeten besluiten om haar geboorteland te verlaten zonder te weten waar ze terecht zou komen. Die opeens afhankelijk werd van goedwillende vrijwilligers, grenswachten en ambtenaren. Maar ook een vrouw die optimisme uitstraalde. En de kracht om iets van haar leven te blijven maken.
Vroeger werkte Ivanna op een cruiseschip, waar ze Engels leerde spreken en in contact kwam met mensen van over de hele wereld. Bij De Engel kreeg ze de kans om door te gaan met dit werk, en daarmee in haar eigen levensonderhoud te voorzien. Haar moeder past op haar zoontje als ze moet werken. Als ze vrij is gaat ze graag op stap met andere Oekraïense vrouwen en hun kinderen. Naar de dierentuin of op vaartocht met het vikingschip.
Ivanna vertelde haar verhaal op een positieve manier. Natuurlijk was ze vaak verdrietig en bang geweest tijdens de reis. Bijvoorbeeld toen ze in sneeuw en kou langs de Roemeense douane probeerde te komen, wetend dat haar papieren niet voldeden aan de eisen om doorgelaten te worden. Of toen ze als alleengaande moeder de beslissing moest nemen om met wildvreemden mee te gaan, zonder dat ze wist of dat veilig was. Ze vertelde het luchtig. Ze zei: “Ik wil mijn verhaal niet als een zielig mens vertellen, zo ben ik niet.”
Ivanna straalde, met een intense lach vertelde ze hoe fijn ze in Nederland is opgevangen. Daar is ze dankbaar voor. Niet alles verliep goed, maar ze voelt de positieve intentie bij iedereen die haar en haar familie ondersteunt. Ze gaf aan dat wij niet hoefden te vragen wat wij beter kunnen doen; “Wijk bij Duurstede is een mooie stad, het is hier opgeruimd en overal zijn bloemen. De mensen zijn zo aardig.”
Als ik vertrek uit De Engel en iedereen bedank voor het mooie gesprek blijven twee gedachten hangen. De eerste is diepe dankbaarheid richting iedereen die bijdraagt aan een zo zacht mogelijke ‘landing’ voor de vluchtelingen. En de tweede is dat haar optimisme Ivanna nog ver zal brengen.
In mijn volgende blog vertel ik meer over de vrijwilligers die samen met de gemeente zorgen voor de opvang en begeleiding van Oekraïners en wat u daarin zou kunnen betekenen. Het hoeft maar een paar uurtjes per week te kosten.
Ik wens u een goed Pinksterweekend toe.
Uit onderzoeken naar de gemeentelijke dienstverlening komen kleine gemeenten er vaak goed uit. Wij zijn zo’n kleine gemeente. Natuurlijk gaat niet alles goed, maar het meeste gelukkig wel. Toen ik in de media las over de oplopende wachttijden voor paspoorten en rijbewijzen bij andere gemeenten, als gevolg van de Oekraïne-crisis, was ik blij met hoe het bij ons gaat.
Vandaag nam een van de medewerkers van het team Dienstverlening (de mensen die u bij de balie te woord staan) na 43 jaren trouwe dienst afscheid. Een mooi moment om eens stil te staan bij zaken die vanzelfsprekend lijken, maar het niet zijn.
Registratie en wachttijden
De vluchtelingen uit Oekraïne die wij in onze gemeente opvangen, moeten zich registreren. Dat is belangrijk, want dat geeft hen bepaalde rechten en plichten. Dat kost wel extra tijd en moeite van onze medewerkers. Waarom? Omdat deze mensen vaak op de vlucht zijn geslagen zonder dat ze hun paspoort, bankgegevens en papieren mee hebben kunnen nemen. Er moet veel uitgezocht worden om dit voor elkaar te krijgen. Ook is er soms een taalbarrière.
Toch kent onze gemeente de in de media genoemde maandenlange wachttijden bij de balie voor reisdocumenten niet. Zelfs niet nu de zomervakantie eraan komt en inwoners nieuwe reisdocumenten nodig hebben. Ons team Dienstverlening draait als een geoliede machine (net als vele andere teams binnen onze gemeente, trouwens). Ik had nooit eerder stilgestaan bij hoe dat komt. Tot vandaag.
Afscheid nemen zet je aan het denken
Tijdens het afscheid nemen vroeg ik wat de factoren zijn die het team succesvol maken. Wat drijft hen, wat loopt goed en wat kan beter? De collega’s antwoordden mij dat ze het leuk vinden om inwoners zo snel en goed mogelijk te helpen en daar hun best voor te doen. Ieder heeft zijn/ haar specialisme, maar ze kunnen elkaar ook goed helpen en vervangen. Ze zijn allround en werken al lang samen. Ze houden van deze gemeente. En last but not least: de sfeer in het team is uitstekend. Ze houden van hun werk en gaan met plezier naar het gemeentehuis.
Werken voor mensen
Zou team Dienstverlening gebaat zijn bij mogelijkheden waardoor mensen zich digitaal kunnen inschrijven? Dat vroegen wij hen net na het uitbreken van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Een efficiënte, geautomatiseerde inschrijfprocedure voor de vluchtelingen. Dat klinkt toch fantastisch? Maar hun antwoord was ‘nee’. “Wij willen betekenisvol zijn en iedereen aan onze balie gelijkwaardig en persoonlijk helpen. We willen mensen kunnen aankijken. En als we daar een stapje harder voor moeten lopen, dan doen wij dat graag.” Wat een fantastische reactie! Het laat zien waar een kleine gemeente groot in kan zijn.
Dankbaar voor het gedane werk zwaai ik het lid van dit team uit. Tegen onze inwoners durf ik met een gerust hart te zeggen dat het met de komende aanvraag van reisdocumenten en inschrijvingen van vluchtelingen wel goedkomt. Wat ben ik blij met zulke collega’s. Het volledige recept voor succesvolle teams kan ik helaas niet geven, maar de ingrediënten gelukkig wel: professionaliteit, bevlogenheid, plezier en een goede sfeer. Samen werken voor een mooie gemeente: ik zou het niet anders willen.
Inmiddels zijn 8.000.000 mensen op de vlucht geslagen uit Oekraine. 53.000 Oekraïense vluchtelingen hebben hun weg naar Nederland gevonden en 53 naar onze gemeente.
Door de aanhoudende gevechten wordt de situatie in Oekraïne steeds slechter. Er is gebrek aan voedsel, water en medicijnen. De beelden die wij te zien krijgen van families die dierbaren zijn verloren tijdens de gruwelijke aanvallen, zijn nauwelijks te bevatten. Laat staan hoe het moet zijn voor de mensen die er middenin zitten. Voor deze mensen zal het leven nooit meer hetzelfde zijn. We zien het gebeuren en kunnen maar weinig doen. Het voelt zo zinloos en machteloos.
Blik op de toekomst
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky ziet er allerminst machteloos uit. Hij blijft strijden voor een oplossing en voor zijn land. In videoboodschappen steekt Zelensky zijn landgenoten een hart onder de riem. En zet hen aan het werk met het oog op de toekomst. Er moet geïnventariseerd worden hoeveel gebouwen er vernietigd zijn. En hoe de infrastructuur eraan toe is. Met als doel om na de oorlog meteen aan de wederopbouw te kunnen beginnen en zo snel mogelijk het normale leven weer op te pakken.
Hoop is een belangrijke eigenschap om te overleven
Hoe kan de Oekraïense president in zulke erbarmelijke omstandigheden een positieve blik op de toekomst houden? Waar komt zijn drijfveer vandaan? Dat vroeg ik me af na het zien van zijn zoveelste speech voor het zoveelste parlement. Volgens mij is het hoop wat hem, en miljoenen Oekraïners, drijft. Hoop op een betere toekomst. Hoop op zo snel mogelijk ‘terug naar normaal’. Dat herkennen wij vast allemaal van de coronacrisis.
Hoop verbindt mensen. Hoop helpt je door een crisis heen. Net zoals veerkracht, optimisme en samenwerking. Ze zijn onontbeerlijk om de oorlog zo goed mogelijk door te komen. Ze zijn bouwstenen voor de wederopbouw. Ze bieden perspectief.
Ook wij hebben hoop
Gruweldaden van dit kaliber kennen wij gelukkig niet. Maar wij pakken de uitdagingen binnen onze gemeente wel op dezelfde manier aan. Al die lieve dingen die u doet, maken dat wij met z’n allen heel wat stappen hebben gezet. Van het uitlenen van kinderfietsjes en winterjassen tot het openstellen van uw huis. Ook als gemeente maken we stappen. Zo ben ik blij dat zaken als leefgeld, werkbemiddeling en de mogelijkheid om te sporten (pdf, 100 KB) inmiddels zijn geregeld.
Als u mij vraagt hoe lang het nog duurt en hoeveel vluchtelingen we nog verwachten, dan weet ik het antwoord niet. Ik weet niet wat de toekomst ons zal brengen. Niemand heeft het antwoord. Maar we weten wel hoe we zullen reageren: met hoop, veerkracht en optimisme. En bovenal: in gezamenlijkheid. Want dat is waar we goed in zijn.
Begin dit jaar overleed Lawrence Brooks. Hij was de oudste Amerikaanse veteraan die in de Tweede Wereldoorlog heeft gevochten. Lawrence werd 112 jaar oud. Hij streed in de oorlog voor de vrijheid van zijn medemens. Maar toen hij na de oorlog wilde gaan studeren, kreeg hij geen studiebeurs. Omdat hij een zwarte huidskleur had. Dit verhaal raakt mij, en het geeft stof tot nadenken.
Vrijheid klinkt makkelijk, maar is vaak ingewikkeld
Formeel kennen wij dit soort beperkingen gelukkig niet. Op basis van artikel 1 van de Grondwet worden mensen in Nederland in gelijke gevallen gelijk behandeld. Iedereen mag studeren en is vrij om zijn mening te geven. Toch zorgen (gevoelde) beperkingen en emoties als angst en verdriet ervoor dat we ons soms niet vrij voelen. Dat kan uitmonden in verhitte discussies, zoals we zagen tijdens de coronapandemie. Het lijkt soms wel of er een aanhoudende strijd is over wie het meest recht van spreken heeft en wie het heftigst lijdt onder (de woorden van) anderen. Terwijl het juist zou moeten gaan over hoe anderen ergens tegenaan kijken. En hoe je er samen zo goed mogelijk uitkomt. Dat vraagt inlevingsvermogen en flexibiliteit. Laten we elkaar hierin helpen. Want vrijheid klinkt gemakkelijk, maar is in werkelijkheid vaak ingewikkeld. Juist door die verbondenheid.
Herdenking in Wijk bij Duurstede en Cothen
Vanavond is Dodenherdenking. Dan zijn we allemaal 2 minuten stil om de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, en andere oorlogen, te gedenken. Door de oorlog die gaande is in de Oekraïne hebben vrijheid en vrede extra lading gekregen. Vandaag sprak ik op de markt een Oekraïense, die nu met haar man en kinderen in Wijk bij Duurstede woont. Zij vertelde me hoe bijzonder ze het vindt dat wij op deze manier de gevallenen herdenken. Zij heeft die behoefte ook. Vanavond zal ze dan ook bij de herdenking aanwezig zijn. Maar de oorlog heeft ook impact op onze veteranen en ouderen die de oorlog hebben meegemaakt. Bij sommigen is de ‘angst’ weer terug en letterlijk voelbaar in hun lijf.
Verbondenheid
De verbondenheid die Wijkenaren, Cothenaren en Langbroekers voelen met de Oekraïners, is buitengewoon. Dat laten velen van u zien door vluchtelingen te huisvesten en te helpen. Daar ben ik u dankbaar voor. En ik hoop dat u daar net zo trots op bent als ik. Laten we deze positiviteit vooral blijven bundelen. Het gaat er namelijk niet om dat we weten hoe vrijheid is geregeld in de wet. Nee, het gaat erom dat we vrijheid werkelijk voelen, delen en doorgeven. Omdat vrijheid een essentieel onderdeel van onze democratie is. Dat bewaken we door naar elkaar te luisteren, ons in te leven in anderen en met elkaar verbonden te blijven.
Bevrijdingsdag
Morgen, op 5 mei, vieren we 77 jaar vrijheid. Om dat kracht bij te zetten zal onze driekleur wapperen bij het Huis van de Gemeente en op vele andere plekken in Wijk bij Duurstede, Cothen en Langbroek. Wij zien dit als een mooi moment om de Oekraïense vlag, die wekenlang wapperde voor het gemeentehuis, te vervangen door de internationale vredesvlag. Om zo nóg meer stil te staan bij álle mensen die slachtoffer zijn van oorlogsgeweld in de hele wereld. En te ijveren voor vrede en vrijheid wereldwijd.
Ik wens u allen een liefdevolle en mooie Bevrijdingsdag toe met elkaar.
Ik hecht niet aan ‘spullen’. Maar des te meer aan mensen en herinneringen. De afgelopen week was voor mij een week vol mooie mensen en nieuwe herinneringen. De vroege zonnestralen prikten afgelopen dinsdag door het dak van de oranje Deux Chevaux, die voor één dagje van mij was. Geen lelijk, maar een feestelijk versierd eendje! ‘En route’ langs mensen die zich op bijzondere wijze hebben ingezet en nog steeds inzetten voor onze samenleving.
Met recht noemen we vrijwilligerswerk het ‘cement van de samenleving’. Deze jaarlijkse Lintjesregen maakte dat maar weer eens duidelijk. Ik moet er niet aan denken dat er geen vrijwilligers zouden zijn. Dan zouden onze sportclubs, kerken, buurthuizen, veel organisaties en activiteiten er eenvoudigweg niet zijn. Maar ze zijn er wel, met dank aan vele vrijwilligers!
Vrijwilligerswerk brengt veel goeds
Bijna de helft van de Nederlanders doet wel eens aan vrijwilligerswerk. Soms is dat kort, soms voor tientallen jaren. Het geeft gewoon een ontzettend goed gevoel om iets voor iemand anders te doen. Het zorgt voor waardering en verbinding. En verbinding is nu belangrijker dan ooit. Dat merkte ik deze week volop. Wat was het op Koningsdag ouderwets gezellig in Wijk bij Duurstede, in Cothen en Langbroek! Eindelijk mochten we elkaar weer zonder beperkingen ontmoeten en samen feest vieren. Veel vrijwilligers hebben woensdag hun beste beentje voor gezet, om er een mooie dag van te maken. Alle lof voor deze mensen! Wel voelde ik me wat dubbel bij alle festiviteiten. U herkent dat gevoel misschien wel.
Uw hulp is welkom bij de opvang van vluchtelingen
Want nog elke dag slaan zo’n 50.000 mensen uit Oekraïne op de vlucht. Per week komen ongeveer 5.000 vluchtelingen in ons land aan. Daarom heeft het kabinet gevraagd of de gemeenten zich willen voorbereiden op de komst van nóg meer vluchtelingen. Een enorme klus. Die we, en u raadt het al, niet zonder vrijwilligers kunnen klaren.
Er zijn heel veel ‘handjes’ nodig. Om mensen bijvoorbeeld wegwijs te maken. Om een luisterend oor te bieden, of om mee te helpen tijdelijke woningen in te richten. Wilt u ook een steentje bijdragen? Dan is dit een mooi moment. Alle hulp is welkom. Bij Stichting Binding vertellen ze u er graag meer over.
Vieren en herdenken
Met Koningsdag brak een periode aan van feest- en herdenkingsdagen. Op 4 mei staan we stil bij de Nederlandse oorlogsslachtoffers. En op 5 mei vieren we onze vrijheid. Dit jaar realiseren we ons mogelijk nog meer dan vorige jaren, wat dat betekent. Door de oorlog in Oekraïne zijn wij ons extra bewust van de kwetsbaarheid van onze vrijheid. Wij geven er op onze website in verschillende talen uitleg over. Zo betrekken we vluchtelingen binnen onze gemeente hier zo goed mogelijk bij.
De oorlog in Oekraïne doet ook iets met ouderen en veteranen, die oorlog van dichtbij hebben meegemaakt en daarbij geliefden, vrienden en kennissen hebben verloren. Voor hen is het een lastige tijd. Laten we hen extra steunen deze dagen.
Leefgeld
Op het moment dat ik dit schrijf, zijn 57 vluchtelingen uit Oekraïne veilig in onze gemeente aangekomen. Tot nu toe kregen zij een voorschot om van te kunnen leven. Maar vanaf maandag 2 mei helpt de Regionale Sociale Dienst (RSD) hen hierbij persoonlijk op weg. De voorwaarden, de hoogte van het bedrag, enzovoort, zijn inmiddels landelijk afgesproken. Dit weekend ontvangen alle betrokkenen hier een brief over. Fijn dat dit nu is geregeld!
Samen komen we verder
Alleen kun je veel dingen doen, ga je sneller (tenzij je in een deux-chevauxtje zit - al heeft ook dat zijn charme). Maar samen komen we verder. We hebben elkaar nodig om mooie, bijzondere dingen voor elkaar te krijgen. Om anderen op weg te helpen en naar een tijdelijke, veilige plek te begeleiden. Om er voor elkaar te zijn op momenten die ertoe doen. En om nieuwe herinneringen te scheppen.
Vanuit vrijheid verbonden zijn, dat konden we deze week ervaren. En volgende week opnieuw. Ik wens u een goed weekend toe en misschien tot ziens op 4 mei.
De meeste vluchtelingen in onze gemeente worden liefdevol opgevangen bij onze inwoners thuis. Omdat zij wat ruimte over hadden. In huis, maar vooral in hun hart. Dat bleek afgelopen woensdagavond. Samen met de Vluchtelingenwerkgroep en Stichting Binding organiseerden we een bijeenkomst voor Oekraïners en de gastgezinnen. Een van de inwoners trapte af en zei: “Wijk bij Duurstede was de eerste gemeente die zei dat vluchtelingen hier welkom waren. En zo voelt het ook. Ik ben nog nooit zo trots geweest op Wijk’! <Slik> …. En dat geldt ook voor mij.
Ik kijk terug op een mooie avond met goede gesprekken. Na een welkomstwoord van wethouder Wil Kosterman ging de groep uiteen. De Oekraïners onder begeleiding van een tolk, de opvanggezinnen met elkaar en de kinderen om onder begeleiding te sporten en te spelen. Mensen konden hun hart luchten, aangeven wat ze nodig hebben en informatie krijgen. En dat deed iedereen volop.
Informatie over opvang van vluchtelingen bij particulieren
De informatie die wij vanuit het Rijk krijgen, proberen wij zo goed en snel mogelijk met onze inwoners, en in het bijzonder de gastgezinnen, te delen. En dat kan beter, zo bleek. Hiermee zijn wij direct aan de slag gegaan. De website van de gemeente speelt hierbij een belangrijke rol. Daar is bijvoorbeeld de handreiking (pdf, 471 KB) te vinden voor particulieren die vluchtelingen in huis opvangen. U vindt hier alle info over registratie, financiële vergoedingen, gezondheidszorg en onderwijs. Voor de volledigheid voorziet de Vluchtelingenwerkgroep Wijk bij Duurstede nieuwe gastgezinnen ook van een informatieblad met lokale informatie (pdf, 82 KB).
Een diepe buiging
Ondanks dat niet alles even snel en gemakkelijk verloopt, was ik blij te horen dat de aanwezigen zich gehoord en gesteund voelen door de gemeente. En de gemeente voelt zich op haar beurt enorm gesteund door onze inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Ik merk dat er door deze dankbaarheid ruimte ontstaat. Bij mij, bij de collega’s die hieraan werken, maar ook bij de vrijwilligers die zich zo ontzettend hard inzetten. Want het is waar; met aardige woorden en een glimlach gaat alles net even iets makkelijker. En dat is nodig, want wekelijks komen er zo’n 5.000 mensen bij in ons land die op zoek zijn naar een veilig onderkomen. Het vraagt echt ontzettend veel van iemand om mensen in nood in huis te nemen.
Daarom een diepe buiging en heel veel dank voor het openstellen van uw huis en hart!
Het is bijna Pasen. De natuur begint uit te lopen, vogels vliegen af en aan om nestjes te bouwen en de temperatuur stijgt. We eten chocolade-eitjes, zetten bloesemtakken in een vaas en gaan lekker naar buiten. We hebben zin in de lente!
Hoe tegenstrijdig is het, dat het leven van veel Oekraïense gezinnen compleet op de kop staat door die verschrikkelijke oorlog. Je huis moeten verlaten, in de wetenschap dat het er straks mogelijk niet meer staat. Niet weten of je je vader, man, zoon of andere geliefden nog terugziet. En hoe je je huis aantreft als je terugkomt. Een grotere tegenstelling is er niet.
Meer woonruimte nodig voor het stijgende aantal vluchtelingen
De stroom vluchtelingen uit Oekraïne blijft doorgaan. Elke week komen zo’n 5.000 nieuwe vluchtelingen ons land binnen. In onze gemeente vangen we nu rond de 50 Oekraïense vluchtelingen op. Dat gebeurt bij gastgezinnen, in chalets, maar ook in ruimtes voor seizoenarbeiders bij agrariërs.
Dit aantal adressen is nog niet genoeg, want de opvang bij asielzoekerscentra is overbezet. Niet alleen Oekraïners zijn op de vlucht geslagen voor oorlog. Ook mensen uit andere landen zoeken een veilig heenkomen. Velen van hen hebben inmiddels een verblijfsvergunning; de zogeheten ‘statushouders’. Zij wachten soms al meer dan een jaar op een plek om te wonen en te ‘wortelen’ op een nieuwe plek. Deze mensen worden nu versneld geholpen. Zij worden verdeeld over alle gemeenten in Nederland, ook Wijk bij Duurstede. De gemeente helpt hen aan een huis, aan onderwijs, zorg en begeleiding. Een flinke uitdaging - zeker nu. En het is zuur voor inwoners, die al zo lang smachten naar een woning. Bij wie de nood ook erg hoog is.
Flexwoningen om redelijk snel woonruimte te creëren
In onze gemeente zijn we dan ook bezig om te kijken waar extra woningen kunnen komen. Ook kijken we naar flexwoningen, die misschien wat korter meegaan dan normale huizen, maar ook sneller te realiseren zijn. Deze woningen zijn niet alleen bestemd voor vluchtelingen, maar ook voor onze inwoners. ‘Sneller’ is helaas niet binnen een maand. Het ombouwen van bijvoorbeeld bedrijfspanden kost tijd. Daarnaast is er een grote vraag naar tiny houses, waardoor de levertijd toeneemt. Toch hopen we dat we dit soort oplossingen nog dit jaar extra woonruimte opleveren in Wijk bij Duurstede, Cothen en Langbroek.
Bijeenkomst voor vluchtelingen en gastgezinnen
Zo zijn er meer ontwikkelingen. Op 20 april is er een bijeenkomst voor vluchtelingen en gastgezinnen in onze gemeente. Wij organiseren dit samen met Stichting Binding en de Vluchtelingenwerkgroep. Die avond gaan we het in elk geval hebben over wonen en vervoer, maar ook andere onderwerpen kunnen aan bod komen. De vluchtelingen krijgen een informatieblad met praktische informatie. Zij kunnen ervaring uitwisselen en vragen stellen. Natuurlijk zijn er ook tolken aanwezig. Hopelijk gaat deze avond voor duidelijkheid zorgen. Ik zie ernaar uit!
Klasje van acht
Bij basisschool De Windroos in Wijk bij Duurstede is een klasje van acht Oekraïense kinderen gestart. Heel fijn dat zij in de buurt van hun tijdelijke woonplek naar school kunnen en kunnen spelen met leeftijdsgenootjes. Tieners die naar het voortgezet onderwijs gaan, kunnen naar de internationale klas in Utrecht. Dat is een flinke stap om te nemen. In een vreemd land met het OV naar een vreemde school in een andere stad reizen… Toch hoop ik dat veel leerlingen hun schoolopleiding daar op een fijne manier kunnen voortzetten.
Registratie is erg belangrijk
Voor ik afsluit, vraag ik nog even aandacht aan mensen die Oekraïense vluchtelingen thuis opvangen. Het is echt nodig dat vluchtelingen bij de gemeente worden geregistreerd. Alleen door registratie kunnen zij een burgerservicenummer (BSN) krijgen en een bankrekening openen. Ook is een verzekering dan goed te regelen. Registratie is ook een voorwaarde om leefgeld te krijgen.
Redenen genoeg om hier bij uw gasten op aan te dringen! In grotere steden zorgt die registratie soms voor flinke achterstand bij Burgerzaken. Onze inwoners hoeven daar gelukkig niet bang voor te zijn. Het aanvragen van uw nieuwe rijbewijs of reisdocument gaat allemaal gewoon door. Misschien duurt het een paar dagen langer, maar uw document komt gewoon op tijd binnen.
Normaal? Welnee, buitengewoon!
Als ik zo teruglees wat er allemaal al geregeld is, dan is dat best veel. In onze redelijk kleine gemeente zetten veel mensen de schouders onder de opvang en verzorging van vluchtelingen. Dat vind ik fantastisch. Ik ben er heel trots op dat dit hier kan, dat dit hier als normaal wordt gezien. Want het is juist buitengewoon, dat besef ik elke dag weer.
Ik wens u fijne Pasen toe!
We staan in Nederland voor de opgave om een flinke stroom vluchtelingen op te vangen. Hoeveel dat er worden en voor hoe lang dat zal zijn, weet niemand. Wel weten we dat we, als gevolg van de verschrikkelijke oorlog in Oekraïne, waarschijnlijk veel meer vluchtelingen moeten gaan opvangen dan we aanvankelijk dachten.
Tegelijkertijd zijn er inwoners in onze gemeente die al jaren wachten op een betaalbare, geschikte woning. We hebben in onze kernen dringend behoefte aan tijdelijke, snel beschikbare en betaalbare woningen. Die zijn er haast niet. Dat permanente bewoning op het recreatiepark in Cothen niet meer is toegestaan, helpt ook niet. Recent heeft het college moeten besluiten dat vluchtelingen daar gedurende drie maanden (met een uitloop naar vijf) wél mogen gaan wonen. Ik begrijp heel goed dat dit voor sommige mensen moeilijk te verteren is.
Zorgen
Achter deze frustraties liggen terechte zorgen. We hebben net de corona-ellende achter de rug. En nu zorgt de oorlog in Oekraïne voor nieuwe onzekerheden. Bij oudere mensen is ‘de angst’, die ze nog kennen uit de Tweede Wereldoorlog, weer terug. Niemand weet wat Poetin doet. Ook financieel zijn het onzekere tijden. De inflatie is hoog en de energieprijzen rijzen de pan uit. En dan staan we ook nog voor de opgave om de groeiende stroom vluchtelingen op een goede manier op te vangen.
Noodwet
Vorige week heeft het kabinet de burgemeesters verantwoordelijk gemaakt voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen. In de praktijk betekent dit, dat ik als burgemeester verantwoordelijk ben voor de opvang van vluchtelingen in onze gemeente. Dat ik ervoor moet zorgen dat de vluchtelingen zorg en onderwijs krijgen en dat ze in hun levensonderhoud moeten kunnen voorzien. Gelukkig hebben wij deze verantwoordelijkheid met z’n allen al vanaf het begin van de vluchtelingenstroom genomen. Het is nou eenmaal onze plicht om mensen in nood te helpen.
Gereedschap
Nu burgemeesters wettelijk verplicht zijn om opvang voor vluchtelingen te regelen, willen wij daar ook het liefst gereedschap voor hebben via de Wet verplaatsing bevolking. Deze noodwet werd na de Tweede Wereldoorlog in het leven geroepen om onder zeer bijzondere omstandigheden in te kunnen grijpen. Gelukkig is dat nu nog niet nodig. Toch zouden we bijvoorbeeld graag leegstaande panden kunnen aanwijzen om tijdelijk mensen in op te vangen. Dat kan nu (nog) niet.
Woningnood in onze gemeente
De verplichte opvang van vluchtelingen uit Oekraïne komt bovenop het woningvraagstuk dat er al lag. Sommige inwoners wachten al jaren op een huurwoning. Ook zijn er veel starters die het ouderlijk huis willen verlaten en in Wijk bij Duurstede willen blijven wonen. Ouderen willen hun eengezinswoning inruilen voor een comfortabel appartement. Ook voor hen is er schaarste. Daarnaast zijn er oorlogsvluchtelingen uit andere landen die onder barre omstandigheden wachten op een plek waar ze (eindelijk) hun leven weer kunnen oppakken. Hoe zorgen wij dat iedereen in onze gemeente kan (blijven) wonen en zich welkom voelt?
Drietrapsraket
Wij zien deze opgave als drietrapsraket. Er moeten oplossingen komen voor de (zeer) korte, middellange en lange termijn. De eerste fase is reeds gestart. Veel vluchtelingen worden opgevangen bij gastgezinnen en als gemeente maken we panden geschikt voor bewoning. Maar wat als de oorlog langer gaat duren? Ook dan moeten er oplossingen zijn. Fase twee en drie vragen om nog meer samenwerking en creativiteit. Alle mogelijke capaciteit en denkkracht binnen onze gemeente wordt gebundeld om iedereen op maat te kunnen helpen.
Vraag en aanbod forum Rotary
Dat iedereen op zijn eigen manier kan bijdragen is bijvoorbeeld te zien op het forum van de Rotary. Het forum organiseert de inzameling van spullen die nodig zijn. Zowel voor de opvangadressen in de gemeente als voor de gastgezinnen. Neem er ook eens een kijkje! Het is fantastisch om te zien dat mensen beddengoed, fietsen en rollators schenken aan mensen die het hard nodig hebben.
Samen gaan we ook dit oplossen
Kunnen wij als gemeente en als inwoners iets leren van wat er nu gaande is? Ik denk het wel. Dit is iets wat we samen moeten aanpakken. Er zijn al heel veel organisaties en vrijwilligers die zich ‘mede-eigenaar’ voelen van dit probleem. Samen dragen we de verantwoordelijkheid om ook deze crisis aan te kunnen. Ik prijs mijzelf gelukkig dat ik burgemeester van zo’n fijne gemeente mag zijn, waarin we naar elkaar omkijken en doen wat we kunnen. Als ik zie met hoeveel warmte en enthousiasme de eerste vluchtelingen zijn opgevangen door onze horeca, hotels, bedrijven en particulieren, dan weet ik zeker dat we ook dit samen gaan oplossen. Dank u wel daarvoor!
De oorlog in Oekraïne is zijn tweede maand ingegaan. De nieuwsberichten en beelden van slachtoffers en verwoeste woonwijken blijven ons schokken. Er komen steeds meer vluchtelingen naar onze gemeente. Het aantal wisselt, omdat ze hier soms maar tijdelijk zijn. Op dit moment tellen we zo’n 40 Oekraïense vluchtelingen in onze gemeente. Sommigen gaan na een paar dagen naar een andere plek. Omdat zij daar familie hebben bijvoorbeeld. Anderen zijn hier al weken en blijven ook nog wel even.
Niet elke vluchteling krijgt dezelfde behandeling
Elke vluchteling zijn eigen route
Als vluchtelingen in Wijk bij Duurstede aankomen, hebben ze vaak een hele reis achter de rug. Meestal zijn ze moe en getraumatiseerd. Oekraïense vluchtelingen met de juiste papieren kunnen meteen bij onze gemeente worden ingeschreven. En ze mogen zelfs aan het werk.
Als de papieren er niet zijn wordt het lastiger. Soms kan de identiteit niet worden vastgesteld. Het is dan onduidelijk of de vluchteling mag blijven. Deze mensen moeten dan asiel aanvragen. In afwachting daarvan verblijven zij in een AZC. Om deze pijnlijke verschillen zo menselijk mogelijk aan te pakken, gaan wij met elke vluchteling even zorgvuldig om. Als zij niet mogen blijven, dan helpen wij hen in ieder geval op weg in hun eigen proces.
Vluchtelingen in huis
Veel vluchtelingen vinden een warme opvang bij inwoners thuis. Het is hartverwarmend hoe onze inwoners en ondernemers zich voor hen inzetten! Ter ondersteuning van de opvang bij gastgezinnen, hebben wij de handreiking Particuliere Opvang Oekraïners (pdf, 638 KB) gepubliceerd. En ook enkele wetenswaardigheden over Oekraïense gewoonten en gebruiken. Hierin staat omschreven waar u op moet letten als u uw woning beschikbaar stelt en welke voorzieningen er zijn. De gemeente krijgt dagelijks telefoontjes van mensen die een plekje vrij hebben. Het opvangen van vluchtelingen is een hele zware taak. Daarom laat ik graag nog een keer weten dat wij dit enorm op prijs stellen. Maar dat wij alleen als het écht niet anders kan, gebruikmaken van uw aanbod.
Leefgeld voor vluchtelingen
Voor deze gastgezinnen is nu ook duidelijk geworden, dat ze geen opvangvergoeding van het Rijk of gemeenten krijgen voor de extra kosten die zij maken voor de opvang. Terwijl de kosten voor gas, water en elektriciteit blijven stijgen. En ze betalen flink meer aan boodschappen.
Er is een regeling voor vluchtelingen om leefgeld te krijgen in de maak. Wie bij een gastgezin woont, krijgt iets meer geld. Daarmee kunnen vluchtelingen een beetje bijdragen aan de kosten die het gastgezin maakt. Waarschijnlijk gaat deze regeling na 8 april in.
Tussenoplossing
In onze gemeente brengt Vluchtelingenwerk alle vluchtelingen en hun eventuele gastgezinnen een bezoek. Als tijdens het bezoek blijkt dat de vluchtelingen niks hebben om van te leven, wordt een oplossing gezocht. Met name voor deze schrijnende gevallen zijn wij enorm dankbaar dat er organisaties zijn binnen onze gemeente die financiële hulp bieden.
Informatieavond voor gastgezinnen
Er leven veel vragen bij de gastgezinnen. Ook komt dagelijks nieuwe informatie op ons af. Daarom worden alle gastgezinnen binnenkort uitgenodigd voor een bijeenkomst. Tijdens die bijeenkomst is er alle gelegenheid voor het stellen van vragen aan de gemeente, stichting Binding en Vluchtelingenwerk en om ervaringen uit te wisselen.
Naar school
Kinderen van gevluchte gezinnen willen vaak graag snel weer naar school. Dat geeft ritme aan hun dag. En ze kunnen spelen met andere kinderen. De schooldirecteuren uit onze gemeente hebben hierover overleg gevoerd. Daarin is besloten dat Oekraïense kinderen terecht kunnen op basisschool De Windroos. Daar krijgen zij extra zorg en aandacht. Wie voortgezet onderwijs wil volgen, kan naar Utrecht. Daar is een speciale internationale schakelklas bij Ithaka ISK. Fijn dat dit al zo snel is geregeld!
We zouden allemaal het liefst zien dat de verschrikkelijke oorlog zo snel mogelijk stopt. Helaas is dat niet aan ons. Des te mooier is het om te zien hoe gastvrij en warm wij mensen opvangen die moeten vluchten voor het oorlogsgeweld. Iedereen op deze wereld verdient een veilige plek!
Steeds meer vluchtelingen vinden hun weg naar onze gemeente. Wij staan voor een enorme uitdaging om hen woonruimte te geven. Zij zijn niet de enigen. Want ook onze eigen inwoners hebben dringend woonruimte nodig. Net als vluchtelingen uit andere landen dan Oekraïne. Voor hen zijn we net zo goed aan het werk.
Op verschillende gebieden is er hulp
Soms is er medische hulp nodig. Maar het kan ook al genoeg zijn, als vluchtelingen rust vinden. Gelukkig kunnen we hen dat bieden. Want Stichting Vluchtelingenwerk en Stichting Binding zorgen hier voor professionele hulp.
Er is meer: de Marktplaats voor vluchtelingen van de Rotary verbindt vraag en aanbod aan elkaar. Wat ook geweldig is, is dat veel van onze inwoners zich melden bij Stichting Binding. Zij willen graag de handen uit de mouwen steken. Dit alles vraagt om improvisatie. Inwoners, bedrijven en organisaties doen hun uiterste best om vluchtelingen een zachte landing te geven in onze gemeente. Een diepe buiging hiervoor!
De kinderen van vluchtelingen willen graag naar school
Dat is te regelen en wel zo fijn voor die kinderen! Gelukkig blijkt vaak, dat zij over het algemeen snel contact hebben met kinderen uit onze gemeente. Er is weinig voor nodig om samen onbezorgd te spelen. Zodat zij de oorlog even kunnen vergeten.
Hulp bij het contact maken met Oekraïense vluchtelingen
Lang niet alle Oekraïense vluchtelingen spreken Engels. Hun taal en het cyrillische schrift zijn een flinke hobbel om contact met hen te krijgen. Op onze website geven we praktische tips die kunnen meehelpen aan een warm welkom. Daar staat ook een beeldkaart met bijna 50 veelgebruikte woorden in tekst en beeld. Zo is een beetje contact toch mogelijk, doe er uw voordeel mee.
Er komt ‘zakgeld’ voor vluchtelingen
Er is een landelijke regeling in de maak voor een financiële vergoeding voor vluchtelingen. Wie bij inwoners thuis inwoont, krijgt iets meer. Met dat geld kunnen vluchtelingen uit Oekraïne een beetje meebetalen, bijvoorbeeld aan het eten en de vaste kosten. Binnenkort maakt de rijksoverheid deze regeling bekend. Wij doen ons best de financiële vergoeding voor onze gemeente al in gang te kunnen zetten. Nog voordat de landelijke regeling start. Hopelijk lukt dat, maar ook daar komt van alles bij kijken. Vluchtelingen hebben namelijk niet zomaar een bankrekening in ons land.
Vluchtelingen thuis opvangen is niet iets om ‘even’ te doen
Als gemeente vinden wij het heel fijn dat inwoners opvang willen bieden aan vluchtelingen. Toch maken wij er op dit moment liever nog geen gebruik van. Niet omdat we dat niet fijn vinden, juist niet! Het is geweldig dat zoveel inwoners op die manier vluchtelingen willen helpen. Maar opvangen vraagt echt heel veel van het gastgezin. En niemand weet hoe lang de opvang gaat duren. Dus alleen als de vraag naar opvangplaatsen ons boven het hoofd groeit, doen wij daar een beroep op.
Krijgt u een uitkering en wilt u mensen uit Oekraïne thuis opvangen? Hoe goedbedoeld ook: doe het liever niet. Ook al heeft deze opvang de eerste zes maanden geen gevolgen voor uw uitkering. Maar te veel is nog onduidelijk. Het laatste wat wij wensen, is dat u in de problemen komt omdat u anderen wilde helpen.
Vangt u al vluchtelingen op?
Dan is dit wel de moeite waard om te lezen:
- Heeft u een uitkering en vluchtelingen in huis opgenomen? Meld dit dan zeker bij de Sociale Verzekeringsbank, de SVB.
- Het is heel belangrijk dat uw Oekraïense gasten zich persoonlijk inschrijven bij onze gemeente. Alleen wie ingeschreven staat, kan straks dat ‘zakgeld’ ontvangen. En het is belangrijk om te weten wie waar tijdelijk woont. Dat geldt zeker voor organisaties die vluchtelingen helpen. En het scheelt veel tijd als vluchtelingen familieleden zoeken.
- U heeft nu meer afval dan anders. Deze extra kosten hoeft u niet te betalen. Hebben de nieuwkomers zich laten inschrijven bij de gemeente? Dan zorgen wij ervoor, dat u een extra kliko voor het restafval krijgt. Dit kost u geen geld, ook niet de keren dat deze wordt geleegd. En indien van toepassing zorgen wij voor een pas om luiers weg te kunnen brengen naar de luiercontainers. Mail voor meer informatie naar afval@wijkbijduurstede.nl.
Onzekerheid blijft, maar we doen het goed
Er is nog steeds heel veel onzeker. Ook voor ons. Ik ben blij dat we ons daardoor niet uit het veld laten slaan. En dat we samen de schouders eronder blijven zetten. De meeste mensen zijn positief over onze nieuwe, tijdelijke inwoners. Zowel in Cothen, Langbroek als in Wijk bij Duurstede. In onze kleine gemeente krijgen we veel moois voor elkaar. Daar mogen we best trots op zijn!
Op dit moment zijn massa’s mensen uit Oekraïne op de vlucht. Het moet verschrikkelijk zijn om in één klap je gevoel van veiligheid kwijt te zijn, en huis en haard te moeten verlaten. Afgelopen weekend kwamen de eerste vluchtelingen via het Rode Kruis en de Veiligheidsregio Utrecht (VRU) naar onze gemeente, nadat eerder al mensen op eigen gelegenheid onze gemeente hadden bereikt. Na een zware reis met veel onzekerheden en zorgen gaat het relatief goed met ze. De gevluchte Oekraïners hebben vooral rust en goede begeleiding nodig. En die krijgen ze.
Het is heel mooi om de betrokkenheid en creativiteit te zien bij onze inwoners en ondernemers. Gezinnen in onze gemeente bieden bijvoorbeeld uit eigen beweging vluchtelinggezinnen een onderkomen aan. Kinderen zamelen flessen in om geld op Giro555 te storten. Bedrijven en maatschappelijke organisaties zetten hulpacties op touw.
Kijk naar elkaar om
De meesten van ons kunnen ons de angst voor oorlogsgeweld niet voorstellen. Maar ik spreek ook inwoners die persoonlijk oorlog en geweld hebben meegemaakt. Voor hen is dit ook een moeilijke periode, waarin het gevoel van angst terugkeert. Laten we ook naar hen omkijken.
Zelf vluchtelingen ophalen? Doe het niet en anders: regel zelf opvang
De instroom van vluchtelingen naar de gemeenten wordt in de regio geregeld. Wij staan daarover in nauw contact met de VRU. Het is weliswaar begrijpelijk, maar toch af te raden om zelf naar Polen te rijden om vluchtelingen op te halen. Hoe goed bedoeld ook; doe dit niet. Ten eerste kunnen we de vluchtelingen beter helpen via gecoördineerde actie en ten tweede loop je het risico om ongewild mensensmokkelaars een handje te helpen. Overweegt u toch om af te reizen naar Polen? Zorg dan vooraf zelf voor goede opvangplekken.
Samen
We kunnen het meeste voor de vluchtelingen betekenen als we samenwerken. De gemeente heeft huisvesting als belangrijkste taak. Maar met het regelen van woonruimte alleen zijn we er niet. Er is veel hulp nodig voor goede opvang. En dat kan de gemeente niet alleen. Afgelopen maandag kwamen zo’n tachtig mensen bij elkaar van onder meer bedrijven, kerken en sportverenigingen. Een geweldige opkomst! Iedereen wil een steentje bijdragen. Dit was op initiatief van de gemeente, Vluchtelingwerk en Stichting Binding. We gaan iedereen die aanwezig was op de hoogte houden van de vorderingen.
Iedereen draagt bij vanuit zijn eigen expertise
Wie kan wat doen om in Cothen, Langbroek en Wijk bij Duurstede oorlogsslachtoffers op te vangen? Dat was maandagavond de belangrijkste vraag. Er is een enorm grote vraag naar vrijwilligers. Die zijn nodig voor het begeleiden van vluchtelingen. En om de handen uit de mouwen te steken bij het inrichten van woonruimte bijvoorbeeld. Wie dit wil doen, kan zich aanmelden bij Stichting Binding, telefoonnummer: 0343 - 473070 of email: info@stichting-binding.nl.
Een goed systeem voor het overzicht is nodig
Alle samenwerkingspartners waren het er over eens: er is dringend behoefte aan coördinatie en overzicht. Overzicht in aangeboden en gevraagde spullen, maar ook van hulp (‘handjes’). Dan kan iedereen die iets wil doen, gelijk zien waar behoefte aan is. Daar gaan we zo snel mogelijk mee aan de slag.
De wil om te helpen is er!
Het is fantastisch om te zien dat zoveel mensen willen helpen. Als we de krachten bundelen, kunnen we echt iets betekenen voor de vluchtelingen. Binnenkort organiseren we weer een avond, maar dan voor inwoners. Hou de berichten van de gemeente op social media daarover in de gaten.
Fijn om te zien dat we er voor elkaar zijn!
‘De oorlog leidt tot veel vragen. Ook bij de gemeente. Sommige vragen zijn makkelijk door ons te beantwoorden. Die gaan bijvoorbeeld over het geven van goederen en geld. Op andere vragen hebben wij het antwoord soms ook nog niet. Wel proberen wij om alle vragen die bij ons binnenkomen zo goed mogelijk te beantwoorden. Op de liveblog staat de eerste nuttige informatie al vermeld. Deze wordt elke dag aangevuld met nieuwe informatie.’
De gemeente heeft veel taken bij de opvang van vluchtelingen
‘We willen de mensen zo goed mogelijk opvangen. Ervoor zorgen dat ze weten waar ze aan toe zijn. Juist nu ze in onzekerheid leven. Dat moeten we goed voorbereiden en bespreken met veel partners.
De gemeente is verantwoordelijk voor goede huisvesting van de vluchtelingen. Maar ook voor hun inkomen, zorg, steun en onderwijs. Daar komt veel bij kijken en dat kost even tijd. Voor de korte termijn organiseert de gemeente noodopvang. Dit doen we in overleg met de andere gemeenten in onze provincie’.
Vooruit kijken is belangrijk
‘We kijken ook verder in de toekomst. Wat is nodig om de vluchtelingen voor langere tijd een dak boven hun hoofd te geven, te helpen en zacht te laten landen? Dat kunnen we natuurlijk nooit alleen. We doen dat samen met Stichting Binding, kerken, woningcorporaties, scholen en andere organisaties. Volgende week maandag 14 maart gaan we met deze partijen in gesprek. Zo vormen we snel een beeld van wat er nodig is en wat we samen kunnen bieden.
We onderzoeken trouwens niet alleen waar Oekraïense vluchtelingen kunnen gaan wonen. We doen dat net zo goed voor onze inwoners, die dringend een huis nodig hebben. En voor statushouders. We kijken dus heel breed naar de huisvestingsopgave waar we voor staan. Voor nu en later.’
Hulp van onze inwoners hartverwarmend
’Het is fantastisch om te zien dat er al gezinnen zijn die vluchtelingen opvangen op dit moment. Wanneer we meer kunnen zeggen over waar deze opvanggezinnen terecht kunnen met vragen over onderwijs, vergoedingen voor voeding en medicijnen, enzovoort, dan melden wij dat op de liveblog. Ook zijn er inwoners die geld en spullen inzamelen voor Oekraïners. Het is hartverwarmend om dat te zien! We zijn daar als gemeente heel dankbaar voor en proberen hen zo goed mogelijk te helpen. Natuurlijk binnen onze mogelijkheden.’
Heeft u een boodschap voor de inwoners?
‘Ik ben ongelooflijk trots op de gastvrijheid en warmte waarmee wij de vluchtelingen ontvangen. Er komt zoveel los in onze samenleving, geweldig gewoon! Mensen die een kamer aanbieden, fietsen schenken, koken voor de vluchtelingen. En niet te vergeten vrachtwagens van Fito Products, die vol hulpgoederen en medicijnen richting Oekraïne rijden. Te midden van alle ellende zijn dat de lichtpuntjes voor hen, die het nu zo moeilijk hebben.'